SOSYOLOJİK AÇIDAN NAMUS KAVRAMINA BAKIŞ: TRABZON İLİ ÖRNEĞİ
Authors : Büşra Topcu, Elif Baş
Pages : 173-196
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2018-11-30
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırma farklı yaş gruplarından erkekler arasında, namus ve bekaret özelinde namusu algılayışı dönüşen ve dönüş (e)meyen taraflarını içermektedir. Araştırmaya katılan farklı sosyo -kültürel düzeylerden 15 erkekle derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırmada sınırlılıklara rağmen namusla ilgili olduğu düşünülen erkeklik anlatılarına, namuslu ve namussuz olma tanımlamalarına, bekaretin nasıl bir anlam taşıdığına dair alt başlıklara da değinilmiştir. Namus, mevcut ataerkil yapı ve iktidar ilişkileri çerçevesinde tanımlanan kavramlar arasındadır. Bu kavram, ahlaki ve insani değerlere gönderme yapmasının yanında, cinsellikle ve bekaretle alakalı düşünce yapılarını da barındırmaktadır. Namusun cinselliği işaret ettiği noktada, erkekler için anlamının nasıl oluştuğunu ve nasıl sonuçlara yol açtığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Namusun özellikle kadın üzerinden tanımlanıp tanımlanmadığına odaklanılarak kavramın erkekler nezdinde çağrıştırdığı anlamlara yer verilmiştir. Bu bağlamda, öncelikle namusun genel bir tanımı yapılmış ve sonrasında namusla ilişkili olduğu düşünülen bekaret ve ataerkillik kavramları üzerinde durulmuştur. Geleneksel rollerin ön planda olduğu toplumlarda, kadınların ve erkeklerin farklı rol ve sorumlulukları namus ile ilişkilendirilmektedir. Bu açıdan, namusun Trabzon’daki erkekler için nasıl algılandığı üzerinde durulmuş ve konuyla ilişkili ataerkillik, bekaret, erkeklik değişkenlerinin namusla ilişkisi açıklanmaya çalışılmıştır. Trab zon özelinde toplumsal değerlerle ilişkili olarak namus ve bekaret kavramı hem ayrı ayrı ele alınmış hem de birlikte incelenmiştir. Erkeklerin kavramlara yükledikleri anlamlar, Bourdieu ve Connell’in düşü nceleri ekseninde temellendiril erek açıklanmaya çalışılmıştır.Keywords : Namus, Erkeklik, Ataerkillik, Bekaret, Kadın