- Sosyoloji Araştırmaları Dergisi
- Vol: 24 Issue: 3
- TOPLUMSAL VE SİYASAL BİR İLİŞKİ TİPİ OLARAK KAYIRMACILIK VE BAZI YENİ KAVRAMSALLAŞTIRMALAR
TOPLUMSAL VE SİYASAL BİR İLİŞKİ TİPİ OLARAK KAYIRMACILIK VE BAZI YENİ KAVRAMSALLAŞTIRMALAR
Authors : Mesut Özel
Pages : 64-97
Doi:10.18490/sosars.1014214
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2021-10-24
Article Type : Research
Abstract :Toplumsal bir ilişki sistemi olarak kayırmacılık, ilişkiye kaynaklık eden temalara göre farklı kavramlarla adlandırılabilmektedir. Gerek kaynakların gerekse ilişkiye kaynaklık eden temellerin çeşitliliğinden hareketle ortaya çıkan bu kavramlar konusunda literatürde kavramsal kaotik bir durum olduğu görülmektedir. Konunun ve kavramların daha netleştirilip çerçevelendirilmesi adına bu çalışmada, öncelikle konuya ilişkin kavramların belirginleştirilmesi ve sonrasında literatürde yer almayan sahadaki yeni kayırmacı ilişki tiplerinin kavramsallaştırılmasına çalışılmıştır. Bu çerçevede bu çalışmada 2019 yılı içerisinde kamu istihdamında güvenlik soruşturması, mülakat gibi yasal düzenlemeler dolayısıyla kayırmacı ilişkilere imkân veren kadrolara (kaymakam, hâkim/savcı, denetmen gibi) atanmalar üzerinden bu tür ilişkilerin incelendiği bir nitel sosyolojik çalışmadan elde edilen, sahaya ve literatüre ilişkin verilerden faydalanılmıştır. Bu bağlamda saha ve literatür araştırmasından hareketle; makro düzey bir etno-dinsel ayrımcılığa işaret eden yapısal kayırmacılık, yeni pozisyonlar açabilmek için var olan pozisyonları işgal edenlerin tasfiyesini içeren dışlayıcı/uç kayırmacılık ve yasalar aracılığıyla işleyen bir tür olarak radikal kayırmacılık şeklinde yeni kavramsallaştırmalara ulaşılmıştır.Keywords : Siyaset sosyolojisi, klientalizm, yapısal kayırmacılık, dışlayıcı/uç kayırmacılık, radikal kayırmacılık.