- Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi
- Cilt: 18 Sayı: 2
- SİCİLL-İ AHVÂL KAYITLARINA GÖRE NİKSAR DOĞUMLU MEMURLAR (1879-1909)
SİCİLL-İ AHVÂL KAYITLARINA GÖRE NİKSAR DOĞUMLU MEMURLAR (1879-1909)
Authors : Mustafa Dağ
Pages : 161-182
Doi:10.48145/gopsbad.1240040
View : 142 | Download : 119
Publication Date : 2023-12-30
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı memurlarının sicil işlemlerini yürüten ve yakın dönem Osmanlı Devleti’nin farklı kurumlarında istihdam edilen memurların biyografileri için önemli kaynak malzemesi olan Sicill-i Ahvâl Defterleri incelenerek hazırlanan bu çalışmada, Niksar doğumlu memurlar ele alınmıştır. Çalışmanın giriş kısmında Niksar Kâzasının idari statüsü, Sicill-i Ahvâl Defterleri ve bu defterlerde tutulan kayıtlara değinilmekle birlikte bu faaliyetleri icra eden komisyonlar ile kurumlar hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra Sicill-i Ahvâl Defterleri’nde tespit edilmiş 17 Niksar doğumlu memurun biyografileri aktarılmıştır. Biyografileri aktarıldıktan sonra tablolar eşliğinde memurların sosyal kökenleri ve eğitim durumları, üstlenmiş oldukları vazifeler hakkında bilgi verilerek değerlendirilmiştir. Bu değerlendirmede ana kaynak olarak istifade edilen arşiv belgelerinin yanı sıra literatürde yer alan araştırma inceleme eserlerden de yararlanılmıştır. Bu bağlamda Niksar Kâzası doğumlu memurların Osmanlı Devleti’ndeki resmi çalışma hayatları, görev süreleri, eğitim süreçleri, toplumsal kökenleri ile almış oldukları ceza ile ödüllere dair bilgiler ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca memurların becayiş veya azil sebepleri, geçirmiş oldukları muhakeme süreçleri ve emeklilik durumları gibi pek çok bilgi incelenerek Niksarlı memurlar tanıtılmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede yürütülen çalışma neticesinde tespit edilen 17 memurdan biri gayrimüslim diğerleri ise Müslüman’dır. Memurlar arasında Türkçe okuryazar olanların yanı sıra Arapça ve Farsça gibi yabancı dil bilenler de mevcuttur. Defterlere göre memurlar Niksar başta olmak üzere Ankara, Yozgat, Trabzon, Bursa, Diyarbakır, İstanbul, Adana ve Samsun dışında Şam, Kudüs, İşkodra ve Yemen gibi bugün Türkiye sınırları dışında kalan uzak bölgelerde de istihdam edilmişlerdir.Keywords : Osmanlı Devleti, Sicill-i Ahvâl Defterleri, Niksar Kâzası, Devlet Memurluğu, Sicil Kaydı.