MOĞOLLARIN ORTADOĞU’DAKİ İLK NOYANI CORMAGUN
Authors : Ergin Ayan
Pages : 179-196
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2018-12-26
Article Type : Research
Abstract :Cengiz Han'ın 1227'de ölümünden sonra tahta çıkan Ögedey Kaan zamanında Moğol İmparatorluğu’nun oldukça hızlı bir şekilde genişlediği görülmektedir. 1241'de imparatorluğun sınırları Doğu Çin denizinden Orta Avrupa’ya kadar uzanıyordu. Rusya’nın zaptının çağdaş tarihçilerin dikkatini çekmesine rağmen, İran ve Kafkasya’ya bir başka Moğol ordusunun yerleşmesinin aynı derecede önemsenmediği malûmdur. Bu çalışmada Ögeday Kaan devrinde 1232 tarihinden başlayarak 1241’e kadar Moğol ordusuyla Ermenistan, Gürcistan ve Kafkasya’yı zapt etmeğe muvaffak olan Carmagun Noyan ele alınmıştır. İlk olarak Cengiz Han ile ilişkisi, neden Ortadoğu’ya gönderilmek üzere seçildiği ve Moğol ordusu içindeki konumu da dâhil olmak üzere Cormagun’un soyu açıklanmağa çalışılmıştır. Daha sonra İran’ın istilâsı ve son Harezmşâh Sultan Celâleddîn ile münasebetler anlatılmakta, ayrıca Moğolların yeni zapt edilen ülkelerde kurdukları idari yapılanmalara değinilmektedir. Moğol istilâları kapsamında Kafkasya’nın zaptı ayrıca incelenmiştir. Cormagun’un askeri hâkimiyetini nasıl tesis ettiği ve nasıl uyguladığı araştırıldığında askeri güçten sivil kontrole kademeli bir geçiş olduğu görülmektedir. Bu çalışmada son olarak Cormagun’un seferlerinin ve Moğolların istilâ stratejisinin bir özeti verilmiştir.Keywords : Cengiz Han, Ögedey Kaan, Cormagun, İran, Selçuklular