- Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi
- Vol: 11 Issue: 3
- Türkiye’de Zorunlu Eğitim Serencâmı: Ulusal, Bölgesel ve Uluslararası Bir Değerlendirme
Türkiye’de Zorunlu Eğitim Serencâmı: Ulusal, Bölgesel ve Uluslararası Bir Değerlendirme
Authors : Derya Gültekin, Pınar Özcanli Baran
Pages : 466-482
View : 15 | Download : 5
Publication Date : 2022-10-01
Article Type : Other
Abstract :Makale, Türkiye’nin 2008-2019 döneminde zorunlu eğitimde ulaştığı aşamayı ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeylerde kapsamlı bir betimleyici analiz ile ortaya koymaktadır. Bulgulara göre, Türkiye’de fizikî ve beşerî eğitim altyapısında ve okullaşma oranlarındaki ilerlemeye rağmen, ortalama eğitim süresi ve ortaöğretimdeki okullaşma oranı OECD ve AB ortalamalarının altındadır. İlkokul ve ortaokul eğitiminde Türkiye’nin OECD ortalamasını tutturabilmesi için öğretmen başına düşen öğrenci sayısı azaltılmalıdır. Türkiye genelinde ilkokul ve ortaokul eğitiminde okullaşma oranlarındaki bölgesel ve toplumsal cinsiyet eşitsizlikleri sona ererken, ortaöğretimde kızların okullaşma oranı erkeklere göre az bir farkla da olsa düşük kalmaya devam etmektedir. Bölgeler bazında da cinsiyet temelli eşitsizlikler azalmakla birlikte, özellikle Doğu illerinde kız öğrencilerin okullaşma oranları erkeklerin gerisindedir. Doğu bölgeleri gerek ortaöğretimdeki okullaşma oranları gerekse öğretmen, okul ve derslik başına düşen öğrenci sayıları açısından ülkenin gerisinde kalmaktadır. Mevcut eğitim sisteminde, bölge, okul türü ve ailenin sosyoekonomik durumuna göre belirgin başarı farklılıklarının olduğu görülmektedir. Kamu kesimindeki okullara kıyasla, büyüyen özel okul kesiminde daha az kalabalık sınıflarda hizmet verilmektedir. Toplumun üst gelir dilimleri eğitime daha fazla kaynak ayırabilirken, bu imkândan mahrum düşük gelirli kesimlerin çocukları kaliteli eğitime erişimde dezavantajlı olmaktadır. Türkiye’de eğitim alanında niceliksel gelişmenin ötesinde, eğitim kalitesinin toplumun tüm kesimleri için arttırılması ve sosyal ve mekânsal eşitsizliklerin ortadan kaldırılması öncelikli hale gelmiştir.Keywords : Eğitim eşitsizliği, bölgesel eşitsizlik, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, eğitim harcamaları, Turkey