- Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi
- Vol: 7 Issue: 3
- 27 MAYIS 1960 DARBESİ’NE SEBİLÜRREŞAD DERGİSİ’NİN BAKIŞI
27 MAYIS 1960 DARBESİ’NE SEBİLÜRREŞAD DERGİSİ’NİN BAKIŞI
Authors : Rıfat Atay
Pages : 199-209
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2018-09-01
Article Type : Other
Abstract :Henüz bir asrını doldurmamış, genç sayılabilecek Türkiye Cumhuriyeti’nin yakın tarihi ne yazık ki 1960’tan bu yana değişik darbelere sahne olagelmiştir. Bunların ilki olması açısından 27 Mayıs 1960 darbesi daha da önemlidir. Yakın zamanda yaşadığımız 15 Temmuz 2016 Darbesi’nde başta basın olmak üzere halkın direnişinin nasıl sonuçlar ürettiği ve üretebileceği ispatlanmıştır. Bu meyanda başta Cumhurbaşkanımız R. Tayyip Erdoğan’ın cesareti ve halkı direnmeye çağırması esas adımın atılmasını sağlayan temel girişim olmakla beraber bu çağrının basın yoluyla halka iletilmesi darbelerin gidişatında basının nasıl hayati rol üstlenebileceğinin göstergesidir. Cumhuriyet tarihinde demokrasiye ilk müdahale olması açısından 27 Mayıs 1960 darbesi hem halkı hem de siyasetçi ve yöneticileri hazırlıksız yakalamıştır. Öyle ki, dönemin başbakanı rahmetli Adnan Menderes’e ordunun kendisini devireceği haberi verilince, "Böyle bir şey olmaz, Türk ordusu müstemleke ordusu değildir,” demiştir. Çünkü İstiklal Harbi’ni kazanan, İstiklal Marşı’nı kendisine ithaf ettiğimiz ordu bu ordudur; müstemleke güçlerini Çanakkale Boğazı’ndan geçirmeyen yine onlardır. Ancak aynı ordunun 27 Mayıs müdahalesini gerçekleştirmesiyle beklenmeyen ve istenmeyen bu vakıanın Cumhuriyet tarihinde bir örnek de oluşturarak çok acı bir gerçeğe dönüştüğünü bilmekteyiz. Acaba böylesine önemli bir olay karşısında, dönemin hayli etkin yayın organlarından Sebilürreşad’ın tutumu nasıl olmuştur? İzlediği dindar yayın siyaseti yüzünden İstiklal Mahkemeleri’nde yargılanarak mağdur edilen dergi yönetiminin bu anti-demokratik müdahaleye bakışı nasıl şekillenmiştir? İhtilalin din ve din adamları ile olan ilişkisi dergiye nasıl yansımıştır? Tebliğde, bu tür soruların cevabı detaylı bir şekilde ortaya konulmaya çalışılacaktır. Dokümanter analiz yöntemi kullanılarak, derginin önce, ihtilalden sonra yayınlanan 52 sayısı, sonra da ilgili bütün sayıları gözden geçirilecektir. Bu bağlamda tebliğin kapsamını 27 Mayıs İhtilali ve Sebilürreşad Dergisi oluşturmakta ise de darbeye konu olan şahıslarla ilgili önceki sayılar da dikkate alınacaktır. Tebliğin amacı, basın, darbe, din ve siyaset ilişkileri üzerinden dönemin bir zihniyet analizini ortaya koyarak, bunların günümüze ne tür ışıklar sunabileceğini tespit etmektir.Keywords : Darbe, Sebilürreşad, Din, Siyaset, Dini Söylem