- ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi
- Vol: 31 Issue: 2
- Peach Production and Foreign Trade of Turkey: Current Situation, Forecasting and Analysis of Competi...
Peach Production and Foreign Trade of Turkey: Current Situation, Forecasting and Analysis of Competitiveness
Authors : Alamettin BAYAV, Melike ÇETİNBAŞ
Pages : 212-225
Doi:10.18615/anadolu.1033597
View : 18 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-15
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, son on yıldaki gelişmeler dikkate alınarak dünya ve Türkiye şeftali-nektarin (Prunus persica L.) üretim ve ticaretindeki değişimler değerlendirilmiş, gelecek üç yıla ait Türkiye’nin üretim ve ihracat miktarları tahmin edilmiş ve önemli ihracatçı ülkelere ait rekabet gücü analizi yapılmıştır. 2010-2019 yıllarına ait veriler dikkate alındığında dünyada şeftali-nektarin üretim miktarı, üretim alanları ve verimliğinde önemli değişimler olduğu tespit edilmiştir. Üretim ve ihracat tahmini Box-Jenkins metodu olan ARIMA modeli ile incelenmiştir. 1971-2020 yıllarını kapsayan 50 yıllık veriler kullanılarak üretimde en iyi modelin ARIMA (1,1,0), ihracatta ise ARIMA (0,1,2) olduğu tespit edilmiştir. Tahminler 2023 yılında Türkiye üretiminin 893,575 tona, ihracatının 157,343 tona yükseleceğini göstermektedir. Rekabet gücünün belirlenebilmesi için Balassa’nın açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler endeksi ve Vollrath’ın göreli ihracat avantajı endeksi, göreli ithalat avantajı endeksi, göreli ticaret avantajı endeksi ve açıklanmış rekabetçilik endeksi kullanılmıştır. Bu amaçla önemli ihracatçı ülkeler olan İspanya, Yunanistan, İtalya, Çin, Şili, ABD, Ürdün, Özbekistan ve Hollanda incelenmiştir. 2010-2019 yıllarını kapsayan periyotta hesaplanan endeks değerleri dikkate alındığında Türkiye’nin şeftali-nektarin ihracatında karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu belirlenmiştir. İspanya, Özbekistan, Yunanistan, Ürdün ve Şili karşılaştırmalı üstünlüğe sahip diğer ülkeler olarak dikkati çekmiştir. Türkiye’nin elde ettiği bu karşılaştırmalı üstünlüğünü koruyabilmesi için mevcut pazarların korunması yanında, yeni pazar arayışlarına hız verilmesi oldukça önemlidir.Keywords : Prunus persica L., üretim, ihracat, ARIMA, tahmin modelleri, rekabet gücü, Türkiye