- ANADOLU Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi
- Vol: 31 Issue: 2
- Gümüşhane İli Yerel Fasulye Genotiplerinin Morfolojik ve Tarımsal Özellikler Yönünden Karakterizasyo...
Gümüşhane İli Yerel Fasulye Genotiplerinin Morfolojik ve Tarımsal Özellikler Yönünden Karakterizasyonu Üzerine Bir Ön Çalışma
Authors : Veysel SOYDAŞ, Murat AYDIN, Erdal ELKOCA, Emre İLHAN
Pages : 143-160
Doi:10.18615/anadolu.1029881
View : 19 | Download : 5
Publication Date : 2021-12-15
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada, Gümüşhane ilinin bütün ilçelerindeki yerel fasulye (Phaseolus vulgaris L.) genotipleri toplanarak tanımlamalarının yapılması ve üstün özelliğe sahip olan genotipler belirlenerek ileride yapılacak ıslah ve seleksiyon çalışmaları için çekirdek koleksiyon oluşturulması amaçlanmıştır. Gümüşhane merkez ve ilçeler, 2014 yılı hasat döneminde gezilerek 49 fasulye genotipine ait tohumlar toplanmış ve toplanan genotipler 2015 yılında Gümüşhane-Kelkit Öbektaş beldesinde Şansa Bağlı Tam Bloklar Deneme Deseninde 3 tekrarlamalı olarak morfolojik ve tarımsal özellikler yönünden denemeye alınmıştır. Genotiplerin morfolojik karakterizasyonu IPGRI ve EU-CPVO tarafından geliştirilen çeşit değerlendirme kriterlerine göre yapılmıştır. Ayrıca, çıkıştan hasada kadarki dönemde, fenoloji, verim ve verim unsurları ile ilgili gözlem ve ölçümler yapılmıştır. Böylece genotiplerin değerlendirilmesinde 30 adet morfolojik ve 9 adet tarımsal özellik dikkate alınmıştır. Araştırma sonucunda, incelenen morfolojik özelliklerden 20 tanesinde genotiplerin değişkenlik gösterdiği ve tarımsal özellikler bakımından da genotipler arasında önemli farkların bulunduğu belirlenmiştir. Genotipler morfolojik ve tarımsal özellikler bakımından ayrı ayrı kümeleme analizine tabi tutulmuş ve genotipler morfolojik olarak üç, tarımsal özellikler bakımından ise dört ana grupta kümelenmiştir. Sonuç olarak, tarımsal özellikler bakımından yapılan sınıflandırmada yüksek verimli ve erkenci genotiplerin yer aldığı Grup B ile tarla koşullarında seleksiyon çalışmalarına devam edilmesine karar verilmiştir.Keywords : : Fasulye, Phaseolus vulgaris L., karakterizasyon, seleksiyon, kümeleme analizi