- Selçuklu Medeniyeti Araştırmaları Dergisi
- Issue: 5
- XII-XIII. Yüzyıllarda Anadolu’daki Düğün Törenlerine Bir Bakış
XII-XIII. Yüzyıllarda Anadolu’daki Düğün Törenlerine Bir Bakış
Authors : Emine Uyumaz
Pages : 25-36
Doi:10.47702/sematr.2020.2
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-25
Article Type : Research
Abstract :Düğün kelimesi etimolojik olarak Türkçe "düğümlemek, bağlamak” anlamına gelen "tügün”den gelmektedir. Çeşitli dillerde farklı kelimelerle ifade edilse de aslında eski çağlardan itibaren bir nevi, kadın ve erkeğin birlikte yaşamasını yasal ve dini açıdan onaylayan evlilik akdini duyurma/kutlama seremonisidir düğün. Aynı zamanda toplumların eğlence anlayışı, örf adetlerinin yanı sıra inançlarını da yansıttığı için sosyolojik açıdan da ayrı bir önem arz etmektedir. Nitekim Türker’in İslâmiyet’i kabulünden sonra evlilik dışında erkek çocuklarına tatbik edilen sünnet ardından düzenlenen eğlenceye de düğün/sünnet düğünü” denmektedir. Bu nedenle Anadolu’daki düğünleri evlilik ve sünnet olmak üzere ikiye ayırmak gerekmektedir. 11-14. yüzyıl Anadolu coğrafyasında ister evlilik isterse sünnet için yapılan bir düğünün olmazsa olmazı ziyafet ve eğlencedir. Evlilik nedeniyle tertip edilen düğün merasiminde ise kız isteme, çeyiz ve nikâh diğer ortak noktalardır. Ancak bu ortak noktaların tatbikatlarında kültür ve inanç farklılıkları nedeniyle başkalıklar (drahoma, mihr, kilise nikâhı gibi) olabiliyordu. Ancak evlilik bir şekilde sonlandığında özellikle de toprak, kale gibi gayrimenkul olarak verilen çeyizin geri alınması benzerlik arz etmektedir. Bunların dışında başlık, gelin alayı, yüz görümlüğü, hediyeleşme (kız isterken, nikâh öncesi ve sonrası, bohça gibi) gibi Anadolu coğrafyasında hâlâ geçerliliğini koruyan adetlerinin yanı sıra kız çeyizinde kıymetli kitapların yer alması gibi yitirdiğimiz değerlerin olduğunu da görüyoruz.Keywords : Düğün töreni, Anadolu, Çeyiz, Sünnet düğünü, Ziyafet