- Selçuklu Medeniyeti Araştırmaları Dergisi
- Issue: 5
- Toponimiye Mührünü Vuran Selçuklular: 1/200.000 Ölçekli Türkiye Topografya Haritalarındaki Han ve Ke...
Toponimiye Mührünü Vuran Selçuklular: 1/200.000 Ölçekli Türkiye Topografya Haritalarındaki Han ve Kervansaray Adlı/Ekli Yer ve Yerleşme İsimleri Üzerinden Bir Değerlendirme
Authors : Osman Gümüşçü, Ilker Yiğit
Pages : 97-109
Doi:10.47702/sematr.2020.6
View : 19 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-25
Article Type : Research
Abstract :Onamastiğin bir alt dalı olan toponimi sahasında çalışan tarih ve coğrafya bilimine mensup araştırmacılar yer ve yerleşme isimlerine odaklanarak geçmişi anlamaya ve anlamlandırmaya çalışmaktadır. Tarihi coğrafya sahasında özellikle Selçuklu, Beylikler ve Osmanlı dönemlerine ışık tutacak toponimi çalışmalarının yapılmasına ciddi ihtiyaç vardır. Bu noktada eldeki çalışmada da toponimik verilerden hareketle Selçuklu dönemine, bugünkü Türkiye sınırlarından bakılarak bir değerlendirme yapılmaya gayret edilmiştir. Çalışma kapsamında kaynak olarak 1900’lü yılların başında alt yapısı oluşturulan 1/200.000 ölçekli topografya haritaları kullanılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti sınırlarını içine alan 123 paftada han ve kervansaray adlı/ekli yer ve yerleşme isimleri taranmıştır. Bu taramalar neticesinde elde edilen bilgiler Arc-Gis ortamına aktarılmak suretiyle sayısallaştırma gerçekleştirilmiş ve tematik haritalar üretilmiştir. Böylece Selçuklu’nun toponimiye vurduğu birer damga olan han ve kervansaray isimlerini taşıyan yer ve yerleşme isimlerinin mekânsal dağılışı yapılmış ve bu dağılışa bağlı olarak kervan yolları çizilmiştir. Han ve kervansaray adlı/ekli yer ve yerleşmelerin özellikle Anadolu’nun orta kesimi başta olmak üzere bilinen kervan yollarının yanı sıra alternatif güzergâhlarda da bulunduğu tespit edilmiştir.Keywords : Tarihi coğrafya, toponimi, han, kervansaray, Selçuklu