- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 57
- Eski Uygurca Saddharmapuṇḍarīka-Sūtra’ya İlişkin Fragmanlar
Eski Uygurca Saddharmapuṇḍarīka-Sūtra’ya İlişkin Fragmanlar
Authors : Uğur UZUNKAYA
Pages : 371-401
Doi:10.21563/sutad.1285242
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2023-04-18
Article Type : Research
Abstract :Sanskritçe Saddharmapuṇḍarīka-sūtra veya Lotus Sūtra, Mahāyāna Budizmi’nin en önemli yazınsal kaynakları arasında yer almaktadır. Ne zaman, nerede ve kim tarafından derlendiği bilinmeyen bu Sanskritçe metnin Eski Uygurca versiyonu Vaphuaki atl(ı)g nom çäçäki sudur adını taşımaktadır. Eski Uygurca versiyon, metnin Kumārajīva tarafından 406 yılında yapılan Çince bir tercümesine dayanır. Sonraki araştırmalarda Eski Uygurca versiyonun kaynakları arasında Soğdca bir versiyonun da kullanılmış olma ihtimalinden söz edilir. Eski Uygurca Saddharmapuṇḍarīka-sūtra’ya ait fragmanlar Dunhuang, Turfan ve Yarhoto’da yapılan araştırmalar neticesinde elde edilmiştir. Günümüze ulaşan metin parçaları mevzubahis metnin muhtelif bölümlerine ilişkindir. 1911-2020 tarihleri arasında bu metne ait olan fragmanlar üzerine muhtelif incelemeler yapılmıştır. Bu çalışmada da çoğu Eski Uygurca Saddharmapuṇḍarīka-sūtra’nın XXV. bölümünü oluşturan Avalokiteśvara’ya ilişkin, daha özel olarak ise Kuanşi-im Bodis(a)t(a)v’a ait bugün Berlin Turfan Koleksiyonu’nda korunan şimdiye değin neşredilmemiş fragmanlar neşredilecektir. Bu yazının girişinde Saddharmapuṇḍarīka-sūtra üzerine bir asırdan fazla süredir yapılan çalışmalara değinilecek, daha sonra bahse konu fragmanların yazı çevirimlerine ve harf çevirilerine yer verilecektir. Bunu, metnin açıklamaları ve sözlüğü takip edecektir.Keywords : Eski Türkçe, Eski Uygurca, Saddharmapuṇḍarīka-sūtra, Avalokiteśvara, Kuanşi-im Bodis(a)t(a)v