- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Vol: 0 Issue: 56
- KLASİK TÜRK EDEBİYATINDA MİZAHÎ BİR ZAAF: ZEN-PÂRELİK
KLASİK TÜRK EDEBİYATINDA MİZAHÎ BİR ZAAF: ZEN-PÂRELİK
Authors : Gökçehan Aysel Yilmaz
Pages : 359-381
Doi:10.21563/sutad.1222409
View : 18 | Download : 9
Publication Date : 2022-12-21
Article Type : Research
Abstract :Erkeklerin kadınlara duyduğu cinsel düşkünlüğü tanımlayan zen-pârelik, klasik Türk edebiyatında hoş karşılanmayan bir zaaftır. Nev’î-zâde Atâyî’nin Nefhatü’l-ezhâr’ında ve Sohbetü’l-ebkâr’ında, Sâbit’in Dere-nâme’sinde, Subhi-zâde Feyzî’nin Heft Seyyâre’sinde, Sünbül-zâde Vehbî’nin Şevk-engîz’inde, Hikâye-i Zen Dost ya da Hikâye-i Mekr-i Zenân-ı ‘Acûz’da, Fennî’nin Sevâhil-nâme’sinde, Tırsî’nin Dîvân’ında, Râmiz Mehmed Efendi’nin Zen-Dost’unda ve Bayburtlu Zihnî’nin Sergüzeşt-nâme-i Zihnî’sinde zen-pâreler, mizahî beyitlerle eleştirel bir üslup içerisinde anlatılmakta; hatta hicvedilmektedir. Çalışmada, bahsi geçen eserlerden hareketle zen-pâre erkeklerin lakapları, yaşadıkları yerler, meslekleri, kadınlarla bir arada oldukları/ buluştukları mekânlar, kadınlara olan zaafları yüzünden yaşadıkları durumlar/ olaylar incelenmekte; böylelikle klasik Türk edebiyatında zen-pâreliğin portresine ulaşmak ve şairlerin kadın-erkek ilişkilerinin şehevî yönüne bakış açısını öğrenmek amaçlanmaktadır.Keywords : Klasik Türk edebiyatı, mizah, hiciv, eleştiri, zen-pâre