- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 53
- GEÇ DÖNEM DOĞU TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ TEÕKÍRE-İ SÜT BİBİ PÁDİŞÁH
GEÇ DÖNEM DOĞU TÜRKÇESİYLE YAZILMIŞ TEÕKÍRE-İ SÜT BİBİ PÁDİŞÁH
Authors : Emine TEMEL ALEMDAR
Pages : 59-82
Doi:10.21563/sutad.1052198
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-17
Article Type : Research
Abstract :Türklük bilimi çalışmalarında önemli bir yeri olan İsveç Lund Üniversitesi Kütüphanesinde, Doğu (Çağatay), Yeni Uygur ve Özbek Türkçesinde kaleme alınmış pek çok el yazması metinden oluşan koleksiyon yer almaktadır. Bunların başında içinde farklı tür ve içerikte nadide eserlerin bulunduğu Türkolog Gunnar Jarring koleksiyonu gelmektedir. Bu makalede İsveçli misyoner Gunnar Hermansson tarafından 15 Nisan 1928’de kopyalanıp Jarring tarafından 1982’de Lund Kütüphanesine bağışlanan ve Prov. 6 numaraya kayıtlı, ölçüleri 18x11 cm olan "Teõkìre-i Süt Bibi PÀdişÀh” adlı eser incelenecektir. Üç varağın dışındaki her varağı 9 satırdan oluşan, toplam 16 varaklık bu tezkire, geç dönem Doğu Türkçesiyle kaleme alınmış dinî-tasavvufi türde mensur bir eserdir. Eser, Bibi Halvâî (Ümeyye) lakaplı bir kadın velî ile onun mürit ve halifesi olan Süt Bibi’nin (Ámine) menkıbelerini anlatır. Bu çalışmada eser, şekil ve içerik bakımından tanıtıldıktan sonra dil ve üslup özellikleri açısından incelenecek akabinde Latin harflerine transkribe edilerek eserin sözlüğü ortaya konulacaktır. Tezkire, konusu itibarıyla özgün ve dili itibarıyla geç dönem Doğu Türkçesinin ses, şekil ve ağız özelliklerini ihtiva etmesi açısından alana katkı sağlayacak zenginliktedir.Keywords : Lund Kütüphanesi, G. Jarring koleksiyonu, Geç Dönem Doğu Türkçesi, Teõkìre-i Süt Bibi PÀdişÀh, Uygur Türklerinde dinî edebiyat ve tezkire geleneği, Doğu Türkçesi dil hususiyetleri, Lund Kütüphanesi, G. Jarring koleksiyonu, Geç Dönem Doğu Türkçesi, Teõkìre-i Süt