- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 42
- TÜRKLERİN DÜNYASINDAN UZAKLAŞAN TÜRKÇE TIP TERİMLERİ: ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİNDEN TÜRKİYE TÜRKÇESİNE...
TÜRKLERİN DÜNYASINDAN UZAKLAŞAN TÜRKÇE TIP TERİMLERİ: ESKİ ANADOLU TÜRKÇESİNDEN TÜRKİYE TÜRKÇESİNE
Authors : Ahmet Turan DOĞAN
Pages : 37-57
Doi:10.21563/sutad.359465
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2017-11-30
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinlerinde yer alan; ancak bugün için Türkiye Türkçesinde kullanılmayan Türkçe tıp terimlerine yer verilmiştir. İnceleme konusu olan bu terimler; organ-vücudun bir bölgesinin adı ve hastalık adlarıdır. Türkiye Türkçesinde kullanılmayan; ancak birçoğu Türkiye Türkçesi ağızlarında yaşayan bu terimlerin ortak kullanımdan düşmesi ve yabancı dillerden alınan karşılıklarının bunların yerine geçmesi araştırılmıştır. Kullanımdan düşme işlemi, sadece yabancı dillere ait sözcüklerin Türkçe sözcüklerin yerine geçmesi biçiminde olmamıştır. Söz konusu sözcüğün dengi olan başka bir Türkçe sözcüğün ortak kullanımda devam etmesi, diğerinin ise ortak kullanımdan düşüp sadece Türkiye Türkçesi ağızlarında yer alması biçiminde de olmuştur. Araştırmanın kapsamı dâhilinde, Eski Anadolu Türkçesi ile yazılmış tıp metinleri üzerine yapılan çalışmalar taranmış, elde edilen organ-vücudun bir bölgesinin adı ve hastalık adları Güncel Türkçe Sözlük esas alınarak Türkiye Türkçesinde kullanılıp kullanılmadığına göre sınıflandırılmıştır. Sınıflandırmanın ardından Türkiye Türkçesinde kullanılmayan terimler incelenmiştir. Bunun sonucunda, Eski Anadolu Türkçesindeki bazı tıp terimlerinin bugün ortak kullanımdan düştüğü ve yerine yabancı dildeki karşılıklarının geçtiği görülmüştür. Türkiye Türkçesinde kullanılmayan; ancak onun bazı ağızlarında var olan birtakım sözcüklerin ise zaman içerisinde unutulup Türklerin dünyasından uzaklaşabileceği sonucuna varılmıştır. Bunun sebebi ise, söz konusu sözcüklerin ortak kullanımdan düşmesi nedeniyle sadece ağızlarda yaşamaya başlaması ve şehirleşmenin de etkisiyle sözcüğün yer aldığı ağzı kullanan insanlarının sayısının gittikçe azalmasıdır.Keywords : Eski Anadolu Türkçesi, Türkiye Türkçesi, tıp terimleri, organ adları, hastalık adları