- Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 41
- KÜLTÜR VE İMGE: OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E TÜRK BASININDA AMERİKAN KADINI İMGESİ
KÜLTÜR VE İMGE: OSMANLI’DAN CUMHURİYET’E TÜRK BASININDA AMERİKAN KADINI İMGESİ
Authors : Feyza Kurnaz Şahin
Pages : 307-329
Doi:10.21563/sutad.281761
View : 9 | Download : 2
Publication Date : 2017-05-31
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmanın temel amacı, Osmanlı Devleti’nin son dönemi ve Cumhuriyetin ilk yıllarında yayımlanan Servet-i Fûnun, Musavver Malumat-ı Nafia, Mehasin, Mecmua-yı Ebuziyya, Asar-ı Nisvan, Resimli Kitap, Süs ve diğer dergiler ve kaynaklar dikkate alınarak Amerikan kadını imgesini çözümlemek olarak tanımlanır. Bilindiği gibi XIX. yüzyıldan itibaren başlayan Türk modernleşmesi, kadının kamusal ve toplumsal alanda daha görünür olmasını sağlamıştır. Tanzimat sonrası kadınlarda başlayan bu hareket, II. Meşrutiyet’ten itibaren daha örgütlü hale gelmiştir. Bunun bir sonucu olarak özellikle şehirli kadınlar arasında kadınların hak ve hukukunu savunan çeşitli dernek ve cemiyetler oluşturulmuş, bilahare kadın meselesini dile getiren basın organları kurulmuş ve kadınlara yönelik yayın yapan dergiler neşredilmiştir. Kadınlara yönelik basın organlarının oluşması, Osmanlı kadınlarını dünya kadınlarından haberdar etmeye yönelik yazıların da kaleme alınmasına zemin hazırlamıştır. Bu meyanda ABD, Fransız, İngiliz, Alman, Japon ve Afrika kadınlarının kültürleri ve hakları ile ilgili çok sayıda yazı kaleme alınmıştır. Bu dönemde araştırma konusunu oluşturan ABD kadını ile ilgili de kültürel yazında ciddi oranda makale neşredilmiştir. Basındaki yazılar Türk toplumunda bir "Amerikan kadını” imgesinin oluşmasına da önayak olmuştur. Bu yazılarda genellikle ABD’deki kadın hakları, moda, eğitim ve kadının toplumdaki yeri ve vazifeleri ile ilgili değerlendirmeler yapılmıştır. Osmanlı basınında çok kültürlü ve çok dinli bir toplum olan ABD kadınının irdelenmesi ve buna yönelik değerlendirmelerin yapılması, Türk kadının modernleşmesi çerçevesinde dünya kadınlığında meydana gelen değişmeleri takip etmesi açısından dikkate değerdir. Öte yandan Osmanlı’nın son dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında yayımlanan dergilerde ABD kadını ile ilgili çok sayıda makalenin varlığı, modernleşme açısından ABD kadınının Osmanlı kadınına bir örneklem oluşturabileceği düşüncesinden kaynaklanmış olmalıdır. Araştırmada bütün bu hususlar dikkate alınarak Osmanlı basınının ABD kadınını algılama biçimi, bu algının oluşmasına etki eden yazarlar ve onların değerlendirmeleri kapsamlı bir şekilde ve tarihsel bir bakış açısıyla ortaya konulmuş olacaktır.Keywords : ABD Kadını, Modernleşme, Kültür, İmge, Osmanlı Toplumu, Basın, Cumhuriyet