- Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi
- Vol: 23 Issue: 1
- Impact of Indirect Taxes on Income Distribution
Impact of Indirect Taxes on Income Distribution
Authors : ?ahin Karabulut
Pages : 92-100
Doi:10.29249/selcuksbmyd.618155
View : 8 | Download : 5
Publication Date : 2020-04-30
Article Type : Research
Abstract :Ülkelerin makroekonomik amaçları incelendiğinde bu amaçlar ekonomik büyüme ve kalkınma, ekonomik istikrar, ödemeler bilançosu dengesi, gelir dağılımında adalet ve kaynak tahsisinde etkinliğin sağlanmasından oluşmaktadır. Bu amaçlardan ekonomik büyüme ve kalkınmanın sağlanmasında gelişmiş ülkeler genellikle belirli bir oranda ekonomik büyümenin sağlanmasına öncelik verirken gelişmekte olan ülkelerin önceliği ise belirli bir kalkınmışlık düzeyine ulaşabilmektir. Ekonomik büyüme ve kalkınmanın sağlanması en önemli öncelik gibi görülse de tek başına bu amaca ulaşılması ekonomik anlamda başarılı olunduğu anlamına gelmemektedir. Büyümenin yanı sıra büyüyen ekonomiden tüm topluma adil bir payın verilmesi ekonomik refahı artıracak, toplumsal kalkınmaya katkıda bulunacak, sosyal barışa olumlu etki yapacak ve ekonomik büyümenin hızlanmasına neden olacaktır. Ancak, piyasanın kendi haline bırakılması durumunda ekonomik büyüme sonucunda elde edilen gelir toplum arasında adaletsiz bir şekilde paylaşılması olası bir durumdur. Bu nedenle devletin piyasaya müdahalede bulunarak geliri olması gerektiği gibi paylaştırması görüşü literatürde oldukça savunulan bir konudur. Devlet geliri piyasadaki ekonomik aktörler arasında paylaştırırken hiç şüphesiz ki belirli araçlara ihtiyaç duymaktadır. Bu araçlar kamu harcamaları, vergiler ve borçlanmadan oluşmaktadır. Vergiler açısında durum incelendiğinde, gelirin yeniden dağılımında gelir vergisi ve kurumlar vergisi gibi dolaysız vergilerin daha etkin olduğu söylenebilir. Diğer taraftan, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi gibi dolaylı vergilerin ise sahip oldukları tersine artan oranlılık özelliği nedeniyle gelir dağılımını olumsuz etkileyeceği tahmin edilmektedir. Bu çalışmada dolaylı vergilerin gelir dağılımı üzerindeki etkisi Türkiye ekonomisi özelinde incelenmiştir. Çalışma sonucunda, incelenen 1990-2017 döneminde dolaylı vergilerin gelir dağılımını negatif etkilediği ampirik olarak tespit edilmiştir. Bu durum uygulama sonuçlarının teorik beklentilerle uyumlu olduğunu göstermektedir.Keywords : Vergilendirme, Gelir Dağılımı, Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Sınır Testi (ARDL)