- Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi
- Vol: 21 Issue: 2
- Hükümet Programlarında Demokratikleşme Politikalarının Değerlendirilmesi (1923-1980)
Hükümet Programlarında Demokratikleşme Politikalarının Değerlendirilmesi (1923-1980)
Authors : Fuat Uçar
Pages : 284-302
Doi:10.29249/selcuksbmyd.460125
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2018-11-30
Article Type : Research
Abstract :Hükümet, devletin her alandaki siyasetini belirleyip uygulamakla görevli en üst yürütme organıdır. Hükümet programı da yürütme organının uygulamayı amaçladığı temel politikaları içeren ve buna dayanarak Meclis’ten güvenoyu istediği bir belgedir. Cumhuriyet’in ilanından günümüze kadar kurulmuş olan altmış beş Cumhuriyet hükümetine bir bütün olarak bakıldığında, demokratikleşme politikaları hemen her hükümet programında yer almış, hatta bazılarının en temel özelliklerinden biri olmuştur. Bu kapsamda "demokratlık” kavramına ilk kez I. Şükrü Saraçoğlu hükümetinde yer verilmiş ve çok partili hayata geçilmesiyle demokratik rejim kavramı ön plana çıkmaya başlamıştır. 1960’lı yıllardan itibaren "Demokratik Cumhuriyet” kavramı ilk kez kullanılmış, daha sonraki dönemlerde demokratikleşme kapsamında, sivil-toplum, hak ve özgürlüklerin artırılması önem kazanmaya başlamıştır. B u çalışmada; Cumhuriyet’in ilanından, 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’ne kadar görev yapan 43 hükümetin programı incelenmiştir. Tarama yolu ile incelenen metinlerde, demokratikleşmeye yönelik olarak öncelik kazanan kavramlar; demokratik rejim, seçim sitemi, basın hürriyeti, iktidar-muhalefet ilişkileri, Anayasa değişikliği, sendikal örgütlenme, bireysel hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi, sosyo-ekonomik yapının iyileştirilmesine yönelik kavramlar olmuştur. Yapılan karşılaştırmada hükümetlerin demokratikleşme politikalarının konjonktürel iç ve dış gelişmelere bağlı olarak artan bir eğilimde devam ettiği gözlenmiştir.Keywords : Demokratikleşme, Hükümet Programı, Politika