- Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 29 Issue: 3
- Uluslararası Hukukta Meşru Müdafaa Hakkına Yeni Bir Yaklaşım: İsteksiz veya Aciz Devlet Doktrini...
Uluslararası Hukukta Meşru Müdafaa Hakkına Yeni Bir Yaklaşım: İsteksiz veya Aciz Devlet Doktrini
Authors : Nesrin Singil
Pages : 2387-2414
Doi:10.15337/suhfd.937045
View : 7 | Download : 1
Publication Date : 2021-09-15
Article Type : Research
Abstract :1945 tarihli Birleşmiş Milletler Şartı ile üye devletlerin kuvvet kullanması yasaklanmıştır. Bu yasağın bir istisnası olarak ise, meşru müdafaa hakkı dü-zenlenmiştir. Başlarda bu hakkın, sadece bir devletten başka bir devlete karşı gerçekleşen silahlı saldırılar bakımından ele alındığı görülmektedir. Sonraları, bu hak eylemleri bir devlete atfedilebilir olan devlet dışı aktörler bakımından da uygulanmaya başlamıştır. Günümüzde bazı devlet dışı aktörlerin, devlet-lerden bağımsız faaliyetler gerçekleştirdiği görülmektedir. Bu aktörlerin saldı-rılarına maruz kalan devletin, meşru müdafaa hakkına başvurup başvurama-yacağı hususu tartışılmaktadır. Burada devlet dışı aktörlere karşı meşru mü-dafaa hakkının kullanabilmesinin temeli, isteksiz veya aciz devlet doktrinine dayanmaktadır. Bu doktrini destekleyen devletlerin sayısı gün geçtikçe art-maktadır. Ancak doktrine ilişkin, henüz genel bir kabul bulunmamaktadır. Genel bir kabulün oluşabilmesi için, doktrinin sağlam bir zemine oturtulması önem arz etmektedir. Bunu sağlamak için ise, doktrinde bazı koşulların ele alındığı görülmektedir. Bu çalışmanın birinci bölümünde meşru müdafaa hakkı detaylandırılmıştır. İkinci bölümünde, isteksiz veya aciz devlet doktri-nine ilişkin süreç, devlet uygulamaları ve Uluslararası Adalet Divanı Kararla-rı bakımından ele alınmıştır. Son bölümde ise, doktrine ilişkin açıklamalar ve koşullara yer verilmiştir.Keywords : kuvvet kullanma yasağı, meşru müdafaa hakkı, devlet dışı aktörler, isteksiz veya aciz devlet doktrini, 11 eylül saldırıları