- Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 45
- Sümela Manastırı Kültürel Mirası için Tanımlanması Gereken Miras Alanı ve Tampon Bölgesine Yönelik Ö...
Sümela Manastırı Kültürel Mirası için Tanımlanması Gereken Miras Alanı ve Tampon Bölgesine Yönelik Öneriler
Authors : Veysel Özbey
Pages : 295-312
Doi:10.21497/sefad.944092
View : 10 | Download : 2
Publication Date : 2021-06-07
Article Type : Research
Abstract :UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Mirasın Korunmasına Dair Sözleşme’ye taraf devletler, UNESCO Dünya Miras Listesi’ne tanımlamak istedikleri miraslarını kendi UNESCO geçici listelerine yazdırmakla yükümlüdür. Liste için UNESCO Dünya Miras Komitesi’ne sunulacak bir mirasla ilgili dosyanın vazgeçilmez bileşenlerinden birisi de miras alanının ve tampon bölgenin sınırlarını gösterir haritalardır. Bir taraf devlet, ulusal ölçekte yasalar ve diğer yaptırım araçlarını kullanarak sınırlarını belirlediği miras alanlarının korunmasından sorumludur. Çalışmada, UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan benzer nitelikteki mimarî mirasların, tanımlanan alanları ve tampon bölgeleri incelenerek Türkiye UNESCO Geçici Listesi’ne 2000 yılında tanımlanan Sümela Manastırı kültürel mirasının alan tanımlamalarına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Liste’de yer alan miraslarda, büyük ölçekli ve ilişki kurdukları doğal çevrelerini içeren alan tanımlaması uygulandığı tespit edilmiştir. Sümela Manastırı’nın bulunduğu Maçka İlçesi’nin de Liste’deki miraslara benzer nitelikte, Altındere Vadisi Millî Parkı, Sümela-Altındere Vadisi Doğal Sit Alanı gibi doğal mirasları ve tarih içerisinde Sümela Manastırı ile etkileşim içerisinde olan Vazelon, Panagia Keramesta ve Kuştul Manastırları gibi benzer nitelikteki kültürel mirasları barındırdığı gözlemlenmiştir. Adaylık dosyası için tanımlanacak miras alanı ve tampon bölgesinin, bahsi geçen miraslarla birlikte ele alınmasının, Liste’nin mevcut durumuna daha uygun düşeceği ve yerel getirilerinin daha fazla olacağı sonucuna varılmıştır.Keywords : Ortodoks kaya manastırları, kültürel varlık koruma, miras alanı ve tampon bölge, Bizans mimarîsi, Ayazma