- Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 44
- Söylemsel Psikoloji ve Zihinsel Üslup: Öykü Çözümlemesi
Söylemsel Psikoloji ve Zihinsel Üslup: Öykü Çözümlemesi
Authors : H. Sezgi SARAÇ DURGUN
Pages : 251-262
Doi:10.21497/sefad.845409
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-26
Article Type : Research
Abstract :Zihinsel üslup kişinin zihin akışını, kullandığı dile yansıttığı görüşüne dayanır. Buna göre, bir kişinin kullandığı dilde birçok farklı dilbilim unsurları bulunmakta ve bu unsurlar bireyin zihinsel süreçlerine ışık tutabilmektedir. Konuşmacıya ait bu türden dilbilimsel seçimler farklı zihinsel durumlarla ilişkilendirilir. Sözcük seçimi, sözdizimi, yan anlamlar, geçişlilik ve benzeri dil kullanımları söylemsel psikoloji ve dolayısıyla zihinsel üslup araştırma alanına girer. Bu çalışmanın amacı, yazar Mine Söğüt’ün Annemin O Harikulade Saçları öyküsündeki başkarakterin söylemindeki zihinsel üsluba ilişkin dil unsurlarını incelemektir. Karakterin birincil ağızdan anlattığı bu öyküde farklı odaklayımlar, şimdiki zaman ve geçmiş zaman bağlamlarının bir arada sunumu ve geçişliliğin çeşitliliği metinde göze çarpmaktadır. Öykünün açılışında en fazla somut süreç göze çarpsa da farklı süreçlerin bir arada verildiği bir metinle konunun aktarıldığı görülmektedir. Bu çeşitlilik ve çokluk olgusu, sözcük ve yapı kullanımlarında da ‘tekrar’ ile kendini göstermektedir. Metindeki biçimsel yinelemeler âdeta bir yankı, vurgulama, öne çıkarma, sayıklama etkisi ile ana karakterin psikolojik ikilemini yansıtmaktadır.Keywords : Üslup, Söylemsel psikoloji, Geçişlilik, Odaklayım