- Selçuk Sağlık Dergisi
- Cilt: 5 Sayı: 1
- MEME KANSERLİ HASTALARDA ADJUVAN RADYOTERAPİ ÖNCESİ ÜST EKSTREMİTE FONKSİYONELLİĞİNİN BELİRLEYİCİLER...
MEME KANSERLİ HASTALARDA ADJUVAN RADYOTERAPİ ÖNCESİ ÜST EKSTREMİTE FONKSİYONELLİĞİNİN BELİRLEYİCİLERİ: KESİTSEL GÖZLEMSEL BİR ÇALIŞMA
Authors : Özlem Feyzioğlu, Selvi Dinçer
Pages : 37-50
View : 57 | Download : 76
Publication Date : 2024-02-29
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Meme kanserli hastalarda kapsamlı cerrahiler omuz hareketliliğinde ve üst ekstremitede kas gücünde azalmaya yol açmaktadır. Ameliyat sonrası ağrı ve ağrıya bağlı kinezyofobi de fonksiyonel bozukluklara neden olmaktadır. Bu çalışmanın amacı meme kanserli hastalarda omuz hareketliliği, kas gücü, ağrı ve kinezyofobinin üst ekstremite işlevselliği ile ilişkisini araştırmaktır. Yöntem: Bu kesitsel çalışmaya meme kanseri ameliyatından sonraki ilk 6 ay içinde olan aksiller lenf nodu diseksiyonu yapılan 89 hasta dahil edildi. Omuz eklem hareket açıklığı (EHA) dijital bir gonyometre, kas gücü manuel bir dinamometre, işlevsellik ise Kol Omuz ve El Sorunları (DASH) ölçeği kullanılarak değerlendirildi. Kinezyofobi ve ağrı yoğunluğunu değerlendirmek için sırasıyla Tampa Kinezyofobi Ölçeği (TKÖ) ve Görsel Analog Skala (GAS) kullanıldı. Bulgular: Çok değişkenli regresyon modellerinde, omuz abdüksiyon derecesi (β±SE=0.20 ± 0.09, p=0.028) ve iç rotasyon kas kuvvetindeki (β±SE=4.62± 1.51, p=0.003) artış, omuz işlevselliğinin önemli bağımsız belirleyicileriydi. Artmış kinezyofobi (β±SE=0.69± 0.28, p=0.016) ve ağrı düzeyi (β±SE=2.90±0.68, p=0.000) üst ekstremite fonksiyonel yetersizliği ile anlamlı şekilde ilişkiliydi. DASH skoru omuz fleksiyon (r=0.3), abdüksiyon (r=0.4) ve iç rotasyon (r=0.3) EHA ve omuz iç rotasyon kas gücü (r=0.4) ile negatif korelasyon gösterirken, TKS skoru (r=0.4) ve VAS (r=0.5) ile pozitif korelasyon gösterdi. Sonuç: Omuz abdüksiyon ROM\'unun ve iç rotasyon kas gücünün artırılması, azalmış üst ekstremite işlevselliğini geri kazanmada daha üstün görünmektedir. Ağrı en kısıtlayıcı semptomdur, bu nedenle ağrı ile başa çıkma stratejileri rehabilitasyon programlarına entegre edilebilir ve rehabilitasyon sürecinde hastaların kinezyofobi düzeyleri göz önünde bulundurulmalıdır.Keywords : Meme kanseri, üst ekstremite, fonksiyonellik, kinezyofobi