- Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 12
- Tuva’da Bir Savaşçı Çocuk (Amazon?) Kurganı: Sarıg-Bulun
Tuva’da Bir Savaşçı Çocuk (Amazon?) Kurganı: Sarıg-Bulun
Authors : Ali Toraman
Pages : 261-278
View : 12 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-22
Article Type : Research
Abstract :Güney Sibirya’da yer alan Tuva Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu’na bağlı özerk bir yönetimdir. İsmini Türk halklarından birisi olan Tuvalılardan alan bu devlet, batıda Altay Cumhuriyeti, kuzey batıda Hakas Cumhuriyeti, kuzeyde Rusya Federasyonu’na bağlı Krasnoyarsk bölgesi, doğuda Buryat Cumhuriyeti ve güneyde Moğolistan Cumhuriyeti ile sınırdaştır. Bu coğrafya tarih boyunca birçok Türk devletinin hakimiyeti altına girmiştir. Bunlardan birisi de en eski siyasi teşekküllerden biri olan İskitlerdir. Bu bağlamda Tuva, hem İskit dönemine hem de diğer Türk devletleri dönemine ait çok sayıda arkeolojik kalıntıları ve maddi kültür unsurlarını içerisinde barındırır. Zengin bir mirası oluşturan bu kalıntılar günümüze kadar ulaşmıştır. Söz konusu maddi kültür unsurları içerisinde en çok sayıya ve en zengin envantere sahip olanlar ise kurganlardır. Kurganlar vasıtasıyla eski medeniyetlerin kültürel özellikleri, inançları, araç gereçleri, günlük hayatlarına dair birçok eşyaları, ustalıkları, yapı ve mimari özellikleri öğrenilebilmektedir. Bununla birlikte kurganın içerisine gömülen insanın sosyal statüsü, ölmeden önceki hayatına dair kimliği ve yaşantısı az-çok tahmin edilebilmektedir. Tuva’nın merkezi bölgesinde yer alan ve genel manada Aldı-Bel olarak adlandırılan kültürel çevrede İskit dönemine ait Sarıg-Bulun mezarlığı ve aynı adla anılan kurgan keşfedilmiştir. Bu kurganda bulunan beş farklı gömüden birisi olan savaşçı bir kız çocuğuna ait mumyalanmış ceset özellikle dikkat çekicidir. Bu kız çocuğunun yanında bir savaşçıya ait silahların bulunması ve aynı zamanda bunun İskit dönemine ait olması, onun bir Amazon olma ihtimali yönünde yorumlar yapılmasına da sebep olmuştur. Bu çalışmada söz konusu kurgan, kurgandaki kız çocuğuna ait ceset ve yanında bulunan silahlar açıklanacak ve maddi kültür özellikleri açısından değerlendirilecektir.Keywords : Kurgan, Tuva, Amazon, Türk maddi kültürü, İskitler