- Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 12
- EVLİYA ÇELEBİNİN GÖZLEMLERİYLE XVII. YÜZYILDA OSMANLI EĞİTİMİ
EVLİYA ÇELEBİNİN GÖZLEMLERİYLE XVII. YÜZYILDA OSMANLI EĞİTİMİ
Authors : Ibrahim Caner Türk
Pages : 67-114
View : 14 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-22
Article Type : Research
Abstract :Evliya Çelebi’nin gözlemleriyle XVII. Yüzyılda Osmanlı eğitimi başlıklı bu çalışmada ortaya konulmak istenen, Evliya Çelebi Seyahatnamesi bağlamında XVII. Yüzyıldaki Osmanlı Devleti’nin hakimiyeti altında bulunan topraklardaki eğitimin genel karakteristiği hakkında derli toplu bilgiler vermektir. Bu çalışmada XVII. Yüzyıl Osmanlı eğitimi, Mescitler-Camiler, Sıbyan Mektepleri, Medreseler, Darü’l-Hadisler, Darü’l Kurralar,Darü’tTıplar, Enderun, Sohbet Meclisleri, Tekkeler, Kahvehaneler, Eğitimin Finansmanı-Vakıflar, Devrin Bilginleri-Halkın İrfanı, Osmanlı Yöneticilerinin İrfanı-Kitap Kültürü başlıkları halinde irdelenip analiz edilmektedir. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde beldelerin tanıtımıyla ilgili vasıflandırmasında ilk sırada camiler akabinde medreseler, Darü’l-Hadisler, Darü’l-Kurralar, Darü’tTıblar, sıbyan mektepleri ile tekkeler ve diğer irfan merkezlerinin geldiği görülmektedir. Bu durumdan Evliya Çelebi de dahil o zamanki insanların eğitime bakış açılarıyla ilgili veriler elde edilebilmektedir. Bu veriler ışığında XVII. Yüzyıl Osmanlı eğitiminin son derece ileri düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Anadolu’dan Balkanlara, Kırım’dan Kafkaslara, Irak’dan Mısır’a kadar Osmanlı topraklarının her yerinde eğitime yönelik müesseselerin tesisi, halkın ve yöneticilerin eğitime, irfana ilgisi, bu kurumların vakıflarca desteklenmesi bu düşünceyi desteklemektedir.Keywords : Osmanlı Devleti, Eğitim, Evliya Çelebi Seyahatnamesi