- Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 10
- II. MEŞRÛTİYET DÖNEMİNDE İLKÖĞRETİMLER İÇİN HAZIRLANMIŞ BİR İSLÂM TARİHİ KİTABI: TÂRÎH-İ İSLÂM OKUYO...
II. MEŞRÛTİYET DÖNEMİNDE İLKÖĞRETİMLER İÇİN HAZIRLANMIŞ BİR İSLÂM TARİHİ KİTABI: TÂRÎH-İ İSLÂM OKUYORUM
Authors : Habibe Kazancioğlu
Pages : 75-119
View : 18 | Download : 8
Publication Date : 2021-12-23
Article Type : Research
Abstract :Hz. Muhammed dönemiyle başlayan ve İslâm dünyasında vukû bulan hadiseler ile İslâm kültür ve medeniyeti konularından oluşan İslâm Tarihi’ne; Osmanlı Devleti’nin eğitim sisteminde yer verilmekteydi. Ancak Tanzimat döneminden 1891 yılına kadar yayımlanan talimâtnâme veya nizamnâmelerde ilköğretimde İslâm Tarihi konularının hangi ders altında okutulduğuna dair bir bilgi bulunmamaktadır. İlköğretimin ilk kapsamlı programı olan 1891 tarihli Dersaâdet ve Kasabât İbtidâî Mektepleri müfredatında İslâm Tarihi konularının İlm-i Hâl ve Tarih dersleri içinde; II. Meşrûtiyet döneminde ise Malumât-ı Diniyye ile Tarih dersleri içinde yer aldığı görülmektedir. II. Meşrûtiyet döneminde Târîh-i Osmânî Encümeni’nin kurulmasıyla başlayan modern tarihçilik anlayış ve metotları İslâm Tarihçiliğinde de kullanılmış, içlerinde ders kitaplarının da olduğu çok sayıda İslâm Tarihi kitabı yazılmıştır. Bu dönemde yazılan İslâm Tarihi ders kitapları, dönemin İslâm Tarihi eğitim-öğretim metodolojisini ve uygulamalarını anlamak için önemli kaynaklardır. II. Meşrûtiyet dönemi İslâm Tarihi ders kitapları hakkındaki bilgiler sınırlıdır. Bu alanda yapılacak çalışmalarla dönemin İslâm Tarihi ders kitaplarının içeriği ve İslâm Tarihi dersinin işleniş metodu gibi konularda somut bilgiler elde etmek mümkündür. Bu amaçla İbnü’n-Nüzhet Cevâd’ın R.1328 (1912-1913) yılında basılan Mekâtib-i İbtidâiye-i Umûmîlerin ikinci senesinde okutulmak üzere hazırladığı Târîh-i İslâm Okuyorum adlı kitabı incelenmiş ve kitabın latin harflerine çevirisi çalışmanın sonuna eklenmiştir.Keywords : Târih-i İslâm Okuyorum, İbnü’n-Nüzhet Cevâd, Umûm Mekâtib-i İbtidâiye, II. Meşrûtiyet, İslam tarihi ders kitabı