- Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 9
- LÜGAT-İ TEDKÎKÂT-I FÜRSİYYE-İ NECÎB ÖRNEĞİNDE FARSÇA EMSAL SÖZLÜKLERİNİN DİVAN ŞİİRİNİ ANLAMAYA KATK...
LÜGAT-İ TEDKÎKÂT-I FÜRSİYYE-İ NECÎB ÖRNEĞİNDE FARSÇA EMSAL SÖZLÜKLERİNİN DİVAN ŞİİRİNİ ANLAMAYA KATKILARI ÜZERİNE
Authors : Zeynep KAYAPINAR
Pages : 285-308
View : 15 | Download : 2
Publication Date : 2021-06-29
Article Type : Research
Abstract :Klasik Türk şiirine yönelik şerh ve anlamlandırma çalışmalarının hemen tamamında metinlerde rastlanan kelimelerin yaygın olarak kullanılan anlamlarının dikkate alındığı görülmektedir. Ancak klasik edebiyatın kimi metinlerinde yer alan kelimelerin, bilinen veya akla gelen ilk anlamlarıyla yorumlanmasının imkânsızlığı ortadadır. Divan şairlerinin zengin anlam katmanları ve çağrışımlara sahip olan şiirlerinin tam ve doğru bir şekilde anlaşılabilmesi için, Divan şairlerinin beslendiği farklı ilim dallarındaki bilgi ve terimlerin sözlüklerinin çıkarılması, şerhlere ve manzum-mensur sözlüklere başvurulması, bu kelimelerin edebi metinlerdeki kullanım şekillerinin tespit edilmesi faydalı olacaktır. Bu çalışmada Muhammed Necîb’in Lügat-i Tedkîkât-ı Fürsiyye-i Necîb adlı eserinden yararlanarak Divan şiiri metinlerinin anlaşılmasına kolaylık sağlayacak bir kaynak olan Farsça emsal sözlüklerine dikkat çekilecektir. Bu bağlamda da klasik Türk şiirine yansıyan kelimelerden örnek olarak vereceğimiz bazı kelimelerin yaygın anlamları dışında Farsça emsal sözlüklerindeki kullanımları tespit edilerek bu anlamların klasik Türk şirinde oluşturduğu anlam katmanları incelenecek ve örnek beyitlerle izah edilecektir. Bu sayede de klasik Türk şiirinin anlam dünyasının aydınlatılmasına katkı sağlanmaya çalışılacaktır.Keywords : Klasik Türk şiiri, emsal sözlükleri, Lügat-i Tedkîkât-i Fürsiyye-i Necîb, şerh, kelime, anlam