- Amasya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 8
- LATÎFÎ’NİN MAZHARU’L-ACÂYİB’İNİN TÜRKÇE TÛTÎNÂME TERCÜMELERİ ARASINDAKİ YERİ
LATÎFÎ’NİN MAZHARU’L-ACÂYİB’İNİN TÜRKÇE TÛTÎNÂME TERCÜMELERİ ARASINDAKİ YERİ
Authors : Irmak KAÇAR, Zühal ÖLMEZ
Pages : 89-106
View : 9 | Download : 2
Publication Date : 2020-12-28
Article Type : Research
Abstract :Hint edebiyatında Sanskritçe yazılan ve "Śukasaptati” (Papağanın Yetmiş Hikâyesi) olarak bilinen hikâyeler, ilk önce Farsçaya Tûtînâme adıyla, ardından da Farsçadan başta Türkçe olmak üzere çeşitli dillere tercüme edilmiştir. Binbir Gece hikâyelerine benzeyen Tûtînâmelerde ticaret amacıyla sefere çıkan bir adamın karısına göz kulak olması için görevlendirdiği akıllı papağanın adamın karısı ile aşığının buluşmasını engellemek için anlattığı hikâyelerden oluşmaktadır. Elimizdeki bilgilere göre Türkçeye üç kez tercüme edilmiştir. Bu tercümelerin ikisi Osmanlı Türkçesiyle XVI. ve XVII. yüzyıllarda kim oldukları hakkında farklı görüşler bulunan iki mütercim tarafından Türkçeye tercüme edilmiştir. Üçüncü tercüme ise Latîfî mahlaslı birisi tarafından da Nahşebî’nin Farsça Tutinâme tercümesinden Mazharu’l-Acâyib ismiyle Çağataycaya tercüme edilmiştir. Bu çalışmada üzerinde çalıştığımız Mazharu’l-Acâyib’in Türkçe Tûtînâme tercümeleri arasındaki yerine işaret edilecektir. Çalışmamızda, Mazharu’l-Acâyib ve diğer iki Türkçe tercüme hakkında bilgi verildikten sonra tercümeler kaynak metinleri, giriş ve sonuç bölümleri, muhtevaları, hikâyelerin başlıklandırılması ve başlama tarzları ile dil ve üslup özellikleri bakımından karşılaştırılacaktır. Bu karşılaştırma sonucunda, Mazharu’l-Acâyib’in diğer Tutinâme tercümelerine göre hem kaynak metin ve mütercim hakkında bilgiler sunduğu hem de daha fazla hikâye içerdiği görülmüştür.Keywords : Latîfî, Mazharu'l-Acâyib, Tûtînâme, Nahşebî, tercüme, Çağatay Türkçesi