PARLAMENTER VE BAŞKANLIK SİSTEMLERİNDE YASAMANIN BÜTÇE GÜCÜ
Authors : Abdullah Karaer
Pages : 73-105
Doi:10.52836/sayistay.1004569
View : 14 | Download : 7
Publication Date : 2021-10-01
Article Type : Research
Abstract :Demokrasi ile yönetilen ülkelerde bütçe yürütme tarafından hazırlanıp uygulanmakta, yasama organı ise bütçe sürecinde yürütmeyi dengeleyen ve denetleyen bir görev üstlenmektedir. Yasama bu görevini sahip olduğu bütçe gücü ile yerine getirmektedir. Yasamanın bütçe gücü, yürütmenin bütçeyi halkın iradesine, yürürlükteki mevzuata ve hesap verilebilirlik ve mali saydamlık gibi bütçe ilkelerine uygun bir şekilde hazırlamasını ve uygulamasını sağlamaktadır. Parlamenter ve başkanlık sistemlerinde yasama ve yürütme erkleri arasındaki ilişkiler birbirinden farklı şekilde kurulduğundan bu durum yasamanın bütçe gücünü de etkilemiştir. Hükümet sistemleri dışında çeşitli siyasi, hukuki ve kurumsal/yapısal faktörler de yasamanın bütçe gücünün kullanımını ve bu gücün içeriğinin şekillenmesini etkilemektedir. Bu çalışmada farklı hükümet sistemlerinde yasamanın bütçe gücü incelenmiş ve ülkeye özgü siyasi, hukuki ve kurumsal/yapısal faktörlerin hükümet sistemine kıyasla yasamanın bütçe gücünün şekillenmesinde daha belirleyici olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca çalışmanın son bölümünde Türkiye’de yasamanın bütçe gücünün artırılmasına yönelik öneriler sunulmuşturKeywords : Başkanlık, Parlamenter Sistem, Bütçe Hakkı, Bütçe Gücü, Bütçe Uygulaması