- Sayıştay Dergisi
- Issue: 88
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Mülkiyet Hakkıyla İlgili Davaları İnceleme Yöntemi: Üç Kural Anali...
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Mülkiyet Hakkıyla İlgili Davaları İnceleme Yöntemi: Üç Kural Analizi
Authors : Suat Şimşek
Pages : 27-47
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2013-03-01
Article Type : Other
Abstract :Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, mülkiyet hakkının ihlal edildiği gerekçesiyle açılan davalarda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 1 No’lu Protokol’ün mülkiyet hakkını koruyan 1. maddesinin yapısından ilham alarak geliştirdiği bir analiz yöntemi uygulamaktadır. Üç kural analizi olarak adlandırılan bu analiz yönteminde, mülkiyet hakkına yapılan müdahaleler 1. maddenin yapısına uygun olarak üç kısımda değerlendirilmektedir.Bu tasnife göre, mülkiyet hakkına yapılan müdahale, malikin, mülkünden resmi ya da fiili olarak yoksun kalmasına neden oluyor ise ikinci kural uygulanmaktadır. Yapılan müdahale, mülkiyetin kamu yararına kullanımının kontrolünü ya da vergilerin veya para cezalarının tahsilini sağlamayı amaçlıyorsa üçüncü kural söz konusu olmaktadır. Eğer ikinci ya da üçüncü kuralın uygulanabileceği bir durum söz konusu değil ise "joker kural” niteliğindeki birinci kural uygulanmaktadır.Mahkeme’nin, mülkiyet hakkına yapılan müdahaleleri bu şekilde bir tasnife tabi tutması uygulamada önemli sonuçlar doğurmaktadır. Her şeyden önce bu üç kurala uygulanacak hükümler, 1. maddede farklı şekilde düzenlenmiştir. Ayrıca ikinci kural olarak değerlendirilen durumlarda, malike tazminat ödenmesi gerekliliği, diğer iki kurala göre daha belirgindir. Üstelik üçüncü kural kapsamına giren durumlarda, devletlerin sahip olduğu takdir hakkı daha geniştirKeywords : Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, Mülkiyet Hakkı, Üç Kural Analizi, Mülkiyetin Sınırlandırılması