- Sanat Tarihi Dergisi
- Vol: 28 Issue: 2
- Sultan I. Alaeddin Keykubad’ın İnşa Ettirdiği Kervansaraylardaki Figürlü Süslemeler
Sultan I. Alaeddin Keykubad’ın İnşa Ettirdiği Kervansaraylardaki Figürlü Süslemeler
Authors : Şükrü Dursun
Pages : 357-385
Doi:10.29135/std.584194
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2019-11-06
Article Type : Research
Abstract :Anadolu Selçuklu Devleti’nde Sultan II. Kılıç Arslan (1155-1192) ile birlikte ivme kazanarak gelişmeye başlayan ticaret, Sultan I. Alaeddin Keykubad’ın (1220-1237) atılımları ve adeta bu anlamda seferberlik ilan etmesi sayesinde doruk noktasına ulaşmıştır. Keykubad’ın yanı sıra, dönemin önde gelen şahsiyetleri tarafından da inşa edilen ve ticaretin önemli göstergesi olan kervansaraylar, mimarisi ve süslemeleri bakımından üst düzey eserler olmuştur. Özellikle, Keykubad’ın Aksaray ve Kayseri’deki "Sultan” ismiyle anılan hanları, boyutları ve süslemeleri bakımından abidevi niteliktedir. Her ne kadar bu eserler süslemeleriyle eşsiz güzellikler sunuyor olsa da yine Keykubad tarafından inşa ettirilen Alara Han’da bu iki esere oranla daha az süsleme bulunur. Günümüze ulaşan eserlerde görüldüğü üzere, I. Alaeddin Keykubad döneminde hemen her yapı türünde çeşitli figürlü süslemelere yer verilmiştir. Özellikle bizzat sultanın emriyle inşa edilen saraylar, bu süreçte figüratif süslemeye en çok rastlanan yapılardandır. Ancak, figürlü süsleme açısından, sultanın baniliğinde yapılan kervansaraylarda aynı oranı yakalayamıyoruz. Bu yapılardaki figürlü süslemeler bazı araştırmacılar tarafından incelenmiş ve yayımlanmıştır. Fakat yaptığımız çalışmada figürlü süslemelerin yayınlarda geçenlerden daha çok olduğu, bazı figürlerin ise restorasyonlarda eklendiği tespit edilmiştir. Bu çalışmada, yok olmuş ancak kalıntılardan varlığına yönelik varsayımlarda bulunulanlarla birlikte, neredeyse hiç bilinmeyenler, restorasyonlarda eklenenler ve yayınlarda bahsi geçen mevcut figürlü süslemeler ele alınmış, aynı zamanda sembolik anlamları üzerinde durulmuştur.Keywords : I. Alaeddin Keykubad, Kervansaray, Figür, Anadolu Selçuklu, Taş süsleme