- Sanat Tarihi Dergisi
- Vol: 27 Issue: 1
- İznik Çini Fırınları Kazısı’nda Ortaya Çıkarılan Pişmiş Toprak Kalıp Parçalarının Değerlendirilmesi...
İznik Çini Fırınları Kazısı’nda Ortaya Çıkarılan Pişmiş Toprak Kalıp Parçalarının Değerlendirilmesi
Authors : Vesile Belgin Demirsar Arli, Şennur Kaya
Pages : 35-51
Doi:10.29135/std.409001
View : 12 | Download : 2
Publication Date : 2018-04-29
Article Type : Research
Abstract :İznik Çini Fırınları kazı çalışmaları sırasında, kalıba baskı tekniğinde kullanılan çok sayıda kalıp parçası da ele geçmiştir. Kırmızı sert hamurdan imal edilmiş kazı buluntusu kalıplar; kalın düz dipli, konik ya da basık küre gövdeli, düz ağızlıdır. Ele geçen kalıp parçaları arasında yalnızca üç örnek bu genellemenin dışında kalmaktadır. Bunlar, alçak ayaklı olup biri hafif dışa dönük kenarlıdır. Bu kalıpların ağız çapları 14-23,5 cm, dip çapları 6-10 cm, yükseklikleri 5-9 cm aralığında değişmektedir. Kalıpların iç yüzeyine oyma, kazıma ve baskı teknikleriyle uygulanan desenleri de kalıp baskı tekniğinde yapılmış gövde parçalarında olduğu gibi geometrik, grift bitkisel ve örgülü kompozisyonlar oluşturmaktadır. Bu kalıp parçaları arasında gövde parçalarında rastladığımız desenlerle birebir örtüşen örnekleri de görmek mümkündür. Bunlar arasında yazı dekorlu kalıp parçası ilgi uyandırmaktadır. Ancak ele geçen parçanın mevcut kısımlarında görülebilen harflerden bir anlam çıkmaması, bu yazının dekoratif amaçlı yapılmış olabileceğini düşündürmektedir. Bunların dışında, yiv dekorlu kalıplar da ayrı bir grup oluşturmaktadır. İznik’te bulunan kalıp parçaları, form, desen ve boyutları bakımından Anadolu dışı İslam seramik sanatında ve Anadolu’da kullanılan kalıplarla benzerlik göstermektedir.Keywords : Pişmiş Toprak Kalıplar, İznik, Çini Fırınları, Seramik, Kalıba Baskı Tekniği