Antik Tabae (Kale-i Tavas) Kentinin Bizans Dönemi Eserleri
Authors : Ayşe Aydın
Pages : 45-65
Doi:10.29135/std.172559
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2014-04-30
Article Type : Research
Abstract :Tabae (Kale-i Tavas)’de İç Kale’nin kuzeybatısı, Cevher Paşa Camii’nin ise güneybatısındaki yamacın üst kat seviyesinde kayaya oyma bir ön cephe görülür. Cephenin ortasında bir kapı açıklığı ve iki yanında boyuna dikdörtgen formlu birer niş ile üzerinde üçgen alınlık vardır. Buradaki kapıdan girilen mekânın öncelikle bir mezar yapısı olarak kullanıldığı düşünülebilir. Olasılıkla Hıristiyanlar mekânı güneydoğuya doğru genişleterek ve sonuna apsis ekleyerek tek nefli bir kilise olarak kullanmışlardır. Tabae’deki kayaya oyma yapı küçük boyutlu oluşu, plan özellikleri, özensiz işçiliği ve benzer örneklerle birlikte antik kentin Erken Hıristiyanlık-Bizans Dönemi’ne ait bir yapı olarak değerlendirilebilir. Tabae’de kilisenin yanı sıra Bizans Dönemi’ne ait ikisi geometrik desenli, biri figürlü üç levha önemlidir. Karaköy’de bugün için belirlenemeyen, ancak bir duvar örgüsünde kullanılmış levhalar 1950’li yıllarda keşfedilmiştir. Geometrik desenli levhalarda dikdörtgen bir çerçeveyle sınırlanan alanda baklava/eşkenar dörtgen motifleri vardır. Bunlardan arta kalan köşelerde ise daire içinde hayvan figürlerine yer verilmiştir. Hayvan figürleri grifon benzeri fantastik yaratıklar ve tavus kuşlarıdır. Figürlü levhadaki melek, gökyüzü imparatorluğunun temsilcisi olan Mikâîl tasvirleri içinde yer alır. Meleğin cepheden verilişi, imparator giysisi olan lorosu taşıması, kanatlı oluşu, sağ elinde haçlı asası ve sol elinde küre olması bu tipin özellikleridir. Hem geometrik desenli levhalar hem de figürlü levha üzerindeki motif ve figürlerin üslup özellikleri benzer örneklerle kıyaslandıklarında Orta Bizans Dönemi’ne ait olduklarını gösterir.Keywords : Tabae, kaya kilisesi, Mikâîl, Bizans, loros