- Sanat Tarihi Dergisi
- Vol: 21 Issue: 1
- 16 VE 17. YÜZYIL İSTANBUL KADI DEFTERLERİNDEN EGE YÖRESİ’NİN TAŞINABİLİR MADDİ KÜLTÜR VARLIKLARIYLA ...
16 VE 17. YÜZYIL İSTANBUL KADI DEFTERLERİNDEN EGE YÖRESİ’NİN TAŞINABİLİR MADDİ KÜLTÜR VARLIKLARIYLA İLGİLİ BAZI KAYITLAR
Authors : Örcün Barışta
Pages : 1-10
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2013-07-15
Article Type : Research
Abstract : Osmanlı İmparatorluğu döneminden günümüze ulaşabilen 16 ve 17. Yüzyıllara tarihlenen Osmanlı saray ve çevresine ait taşınabilir maddi kültür varlıkları, çeşitli koleksiyonlarda ve müzelerde yer almaktadır. Bununla birlikte saray dışında kullanılan maddi kültür varlıkları ise oldukça az sayıda ve tartışmaya açık niteliktedir. Bu tür maddi kültür varlıklarının araştırılmasında yazılı ve görsel kaynaklara başvurmak gereklidir. Yazılı kaynaklardan biri hem sosyal hayat hem de miras alınan varlıklar hakkında bazı kararları içeren Osmanlı Resmi Mahkeme Kayıtlarıdır. Osmanlı hukuk kurallarının harmonisinden kaynaklanan bu kayıtlar, Saray dışında kullanılan etnografik kültür varlıklarının izlenebilmesine fırsat sunmaktadır. Bu kayıtlardaki kararlarda listelenen maddi kültür varlıkları miras bırakılan varlıklar hakkında bilgiler sunmaktadır. Örneğin, keçe ve deri işleri, kilimler, halılar, dokumalar, el dokuma bez ve kumaşlar gibi el sanatları ürünlerinin tipleri, çeşitleri ve varlıkları hakkında bilgi sunarlar. Osmanlıların, Asya, Afrika ve Avrupa’daki birçok yerleşim yerini içine alan geniş bir imparatorluğu yönetmeleri zengin kültür varlıklarına sahip olmalarına işaret etmektedir. Osmanlı coğrafyası üzerinde yayılan bu kültür varlıkları üretim merkezleri göz önünde bulundurularak Ege Yöresi, Marmara Yöresi, Anadolu Yöresi gibi başlıklar altında sınıflandırılabilir. Söz konusu üretim merkezlerinden biri de Ege Yöresi’dir. Bu makalede kısa bir süre önce İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM ) ve 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı tarafından hazırlanarak yayınlanan İstanbul Mahkemesi Kadı Defterleri adlı eser kapsamında yer alan İstanbul’a ait resmî mahkeme kayıtlarında belgelenmiş Ege Yöresine ait bazı taşınabilir kültür varlıklarına dikkati çekmektir. Ege Yöresine ait taşınabilir kültür varlıklarına yönelik çalışmalara katkıda bulunulması, Osmanlı Klasik dönemine ait belgelenmiş taşınabilir kültür varlıklarına ışık tutulması ve hak ettikleri dikkatin üzerlerine çekilmesi amaçlanmaktadır.Keywords : Osmanlı, 16 ve 17.yüzyıl, Ege yöresi, Mahkeme kayıtları