- Sanal Türkoloji Araştırmaları Dergisi
- Vol: 2 Issue: 4
- AHMED VEFİK PAŞA’NIN LEHCE-İ OSMÂNÎ ADLI SÖZLÜĞÜNDE /ė/ ÜNLÜSÜ
AHMED VEFİK PAŞA’NIN LEHCE-İ OSMÂNÎ ADLI SÖZLÜĞÜNDE /ė/ ÜNLÜSÜ
Authors : Tuğba Meral Türkmenoğlu
Pages : 48-56
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2017-10-15
Article Type : Research
Abstract :Türkçede dokuzuncu ünlü olarak kapalı /e/ nin varlığı, Runik harfli Türkçe metinlerin okunuşu sırasında tartışılmaya başlanmıştır. Yenisey Yazıtlarında /ė/ için özel bir işaret kullanıldığı kanıtlanmışken Arap harfli Türkçe metinlerde ise bu ünlünün izini sürmek oldukça zordur. Söz konusu metinlerde /ė/ ünlüsü için çeşitli harfler ve harekeler kullanılmış; bu durum araştırmacılar tarafından farklı şekillerde yorumlanmıştır. XIX. yüzyılın diplomat ve aydınlarından Ahmed Vefik Paşa; Türkçeden Türkçeye ilk sözlük olan Lehce-i Osmânî ’nin ilk baskısını 1876 yılında, ikincisini ise 1888/1889 yılında yayımlamıştır. Sözcüklerin imlâ ve telaffuzlarına oldukça önem veren Ahmed Vefik Paşa, söz konusu eserinin iki baskısında da /ė/ ye birer bölüm ayırarak yer vermiştir. Ayrıca ikinci baskısının ön sözünde /ė/ hakkında çeşitli bilgiler de veren Ahmed Vefik Paşa, bu ünlü için özel bir işaretin belirlenmesi gerektiğini söylemiştir. Bu çalışmada öncelikle Ahmed Vefik Paşa ve Lehce-i Osmânî tanıtılmış; /ė/ konusunda tarihsel bir değerlendirmenin ardından ise Lehce-i Osmânî’de /ė/ nin çeşitli görünümleri değerlendirilmiştir.Keywords : Sözlükler, /ė/ ÜNLÜSÜ