- Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 22 Issue: 2
- Türkiye’de mevcut su ve atıksu yönetim sektörü için tarife ödeme gücü oranlarının karşılaştırılmalı ...
Türkiye’de mevcut su ve atıksu yönetim sektörü için tarife ödeme gücü oranlarının karşılaştırılmalı değerlendirilmesi
Authors : Hale Özgün, Büşra Çiçekalan, Izzet Öztürk
Pages : 806-815
Doi:10.16984/saufenbilder.329934
View : 23 | Download : 7
Publication Date : 2018-04-01
Article Type : Other
Abstract :Ödeme gücü oranı, tüketicilerin su ve atıksu faturasını ödeyebilmek için harcanabilir gelirlerinden ayırdıkları payın önemli bir göstergesidir. Bu kapsamda, Türkiye’de 7 bölgeyi temsil edecek şekilde su ve atıksu yönetim sektörü için 14 büyükşehir ve 7 şehir olmak üzere toplam 21 il seçilmiş, illerin su ve atıksu tarifeleri, birim su tüketimi miktarları, hanehalkı büyüklükleri, sayaç ve okuma bedelleri ile medyan eşdeğer harcanabilir hanehalkı gelirleri incelenerek ödeme gücü oranı hesaplanmasına yönelik metodoloji geliştirilmiştir. Elde edilen veriler; bölgesel olarak büyükşehirler ve diğer şehirler olmak üzere farklı kurumlar açısından karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde; 21 il için ödeme gücü oranlarının (AR) %0.61 ile %2.78 aralığında değiştiği görülmekte olup, bu oran Türkiye genelinde %1.82 olarak hesaplanmıştır. Düşük gelirli tüketici grubunun ödeme gücü oranı (ARp) ise %1.42 ile %4.88 aralığında değişmektedir. Türkiye geneli için bu değer %4.33 olarak hesaplanmıştır. Ortalama ARp açısından bölgesel olarak değerlendirildiğinde; en yüksek ve en düşük değerlerin sırasıyla %4.20 ile Doğu Anadolu Bölgesi ve %2.35 ile Karadeniz Bölgesi olduğu görülmektedir. Büyükşehirlerde ise ortalama AR ve ARp değerleri, sırasıyla %1.75 ve %3.40 iken, şehirlerde %1.31 ve %2.5’tir. Bölgesel ve büyükşehir/şehirler için elde edilen sonuçlar incelendiğinde; bölgesel farklılıkların kurumsal yapıdaki farklılığa göre ödeme gücü oranları üzerinde daha büyük oranlarda değişime neden olduğu görülmektedir. Ödeme gücü oranının yüksek olduğu illerde, düşük gelirli tüketici gruplarına kurumlar tarafından mali destek sağlanması, su ve atıksu faturalarında indirim, ücretsiz su temini veya blok tarife uygulamaları gibi ekonomik araçların uygulanması düşünülmektedir.Keywords : En düşük %20’lik gelir dilimi için tarife yükü, su ve atıksu tarifeleri, medyan eşdeğer harcanabilir hanehalkı geliri