- Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
- Vol: 19 Issue: 3
- Türkiye’de Bal Üretiminin Zaman Serileri ile Modellenmesi
Türkiye’de Bal Üretiminin Zaman Serileri ile Modellenmesi
Authors : Şenol Çelik
Pages : 377-382
Doi:10.16984/saufenbilder.86152
View : 6 | Download : 4
Publication Date : 2015-08-12
Article Type : Other
Abstract :Bu çalışma ile Türkiye’de 1950-2014 dönemi için bal üretim miktarı serisinin tahmininin yapılması ve en başarılı sonucu veren model tipinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bunun için, 1950-2014 döneminin baz alındığı bal üretimi serisinden yararlanılmıştır. Çalışmada, serinin otokorelasyon fonksiyonu grafiğinden durağan olmadığı, birinci fark alındıktan sonra serinin durağan hale geldiği görülmüştür. Durağanlık testi için genişletilmiş Dickey-Fuller testi kullanılmıştır. Denenen modellerden parametre tahminleri anlamlı bulunan ve Akaike bilgi kriteri (AIC) ile Schwartz Bayesci bilgi kriteri (BIC) değerleri en küçük olan model tahminleri yapılmıştır. Bal üretimi için belirlenen en uygun tahmin modeli ARIMA(0,1,1) şeklinde ifade edilen bütünleşik birinci dereceden hareketli ortalama modelidir. Bu modele göre 2014-2020 yılları arasında Türkiye’de bal üretiminin devamlı artış göstererek 2015 yılında 100 501 ve 2020 yılında ise 107 887 olacağı tahmin edilmektedir.Keywords : Bal üretimi, ARIMA modeli, durağanlık, zaman serisi