- Amasya İlahiyat Dergisi
- Issue: 15
- Oyun, Oyuncak ve Oyuncak Müzelerinin Çocuk Eğitiminde Aktif Olarak Kullanılması ve Başarıya Katkısı...
Oyun, Oyuncak ve Oyuncak Müzelerinin Çocuk Eğitiminde Aktif Olarak Kullanılması ve Başarıya Katkısı
Authors : Mustafa Önder
Pages : 179-204
Doi:10.18498/amailad.776044
View : 16 | Download : 7
Publication Date : 2020-12-30
Article Type : Research
Abstract :Oyun, oyuncak ve oyuncak müzeleri modern eğitiminin vazgeçilmez unsurlarıdır. Gelişmiş ülkelerde ve son dönemlerde bizim ülkemizde her türlü eğitimde oyun ve oyuncakların, oyuncak müzelerinin eğitim-öğretimde etkin şekilde kullanıldığını görmekteyiz. Hatta din ve ahlak öğretiminde oyun ve oyuncağın ciddi katkısının olduğu bilinmektedir. Uzmanlar oyunu şöyle tarif etmektedirler: Belli bir amacı olan veya olmayan, kurallı veya kuralsız gerçekleştirilen, her durumda çocukların isteyerek ve hoşlanarak icra ettiği, bilişsel, fiziksel, duygusal, dilsel ve sosyal gelişimin temelini oluşturan gerçek hayatın bir parçası ve çocuk için en etkili öğrenme sürecidir. Dikkat edilirse bu tarifte çocuğun her türlü gelişimine katkıda bulunan ve isteyerek, severek gerçekleştirdiği bir eylemden bahsedilmektedir. Oyuncak çocuğun hayatındaki en önemli arkadaşı, hatta sırdaşı durumundadır. Çocuklar oyun vasıtasıyla kendilerini denetlemeyi, kurallar koyarak bu kurallara uymayı öğrenirler. Onlar gerçek hayatta yapamadıkları hususları öncelikle öğrenmek ve daha sonra anlamak amacıyla oyun oynar ve oyun içerisinde çeşitli denemeler yaparlar. Bütün çocukların küçük yaşlardan itibaren hayallerinde bir oyun arkadaşları vardır. Onların bu arkadaşları genellikle bir veya birkaç oyuncaktır. Oyunlar ve oyuncaklar küçük çocuklar için sadece bir uğraş ve eğitsel faaliyet değildir. Aynı zamanda ruh sağlığı gelişimlerine katkı yapan önemli bir etkinliktir. Oyun oynama ve oyuncakla oynama faaliyeti çocuklarda bulunması muhtemel rahatsızlıkların (otizm, öğrenme güçlüğü vb.) erken teşhis ve tedavisinde önemli bir imkân sunmaktadır. Güncelliğini koruyan ve çocuklarımızı zararlarından nasıl koruyacağımıza dair çareler aradığımız dijital bağımlılık konusunda oyun ve oyuncaklardan yararlanabiliriz. Oyunlar ve oyuncakların farklı bilim dalları ile ilişkisinin yanında, kültür ile de sıkı bir ilişkisi vardır. Ülkemizde ve Dünyada artık önemli şehirler sadece kültürel ve tarihi mirasları, turizm hareketleri ile değil, çocuklara yönelik oyun ve oyuncak ağırlıklı eğitici mekânları ile rekabet etmektedirler. Oyun ve oyuncaklar ülkelerin eğitim sistemlerinin bir göstergesi, aynı zamanda tüm çocukların ortak dilidir. Oyun ve oyuncaklar bir ülkenin gelecek tasavvurunun kodlarını içinde barındıran çok önemli materyallerdir. Bugün dünyada farklı teknolojik alanlarda öne çıkmış ülkelerin bundan 50 veya 70 yıl öncesine bakarsak, işin temelinde çocuklar için üretilen ve kullanılan oyuncakların olduğunu görürüz. Japonya’nın o dönemde ürettiği oyuncaklar robot ve türevleridir. Bugün Japonya robot teknolojisinde rakipsiz demektir. Aynı dönemlerde ABD’nin ürettiği oyuncaklar uzay araçları ve roket ağırlıklıdır. ABD bugün uzay teknolojisi konusunda ön sıralardadır. Çocuklar için üretilen oyuncaklar geleceğe dair yaratıcılığın bir göstergesidir. Bu nedenle önemle üzerinde durulması ve yetişkinlerin kafa yorması gereken bir alandır. Eğitimin en önemli amaçlarından birisi anlama, sorgulama, yenilikçi fikirler ve üretimle rekabet edebilme yeteneği kazanmış nesiller yetiştirmektir. Bu özellikleri kazandırmanın temel şartı çocuklarımızı oyun ve oyuncakla buluşturmaktır. Dünyada eğitim problemini çözmüş ülkeler, örgün eğitimi oyun, oyuncak ve oyuncak müzeleri ile entegre edebilmiş ülkelerdir. Günümüzde ilgi odağı olan tanınmış şehirler sadece tarihi ve turistik zenginlikleri olanlar değil; çocuklara yönelik altyapısı da zengin olan şehirlerdir. Oyuncakların görselliğinden ziyade eğitici yönü ile öne çıktığı ve toplandığı oyuncak müzeleri örgün eğitim kurumlarının tamamlayıcı unsuru durumundadır. Bu mekânlar çocuk eğitimine katkısının yanında, yerli oyuncak sanayiinin gelişmesine, kaybolmaya yüz tutmuş oyuncakların ve bunların etrafında gelişmiş milli kültürümüzün ortaya çıkarılmasına vesile olacaktır. Oyuncak müzeleri hala varlıklarını zor da olsa sürdüren geleneksel ahşap oyuncak üreticileri için teşvik unsuru olabilir. Müzelerin bünyesinde oyuncakların tasarım, tamiri ve imalat atölyeleri her kesim için ilgi odağı olacaktır. Oyuncaklar ve müzeler aynı zamanda kültürümüzü bütün dünyaya tanıtmak demektir. Alanyazın taraması modelini kullandığımız çalışmamızda; oyun, oyuncak ve oyuncak müzelerinin çocuk eğitimindeki önemi ortaya koyulmuştur. Çalışma sonucu, sağlıklı ve güvenli oyun mekânlarının oluşturulmasının ve oyuncak müzelerinin kurulmasının eğitimde kaliteyi arttıracağını ve yaratıcı çocukların yetişmesine imkân sağlayacağını göstermiştir.Keywords : Okul Öncesi, Oyun, Oyuncak, Oyuncak Müzesi, Çocuk Eğitimi