- Sağlık Bilimleri Dergisi
- Vol: 15 Issue: 3
- SİRKADİYEN RİTME BAĞLI OLARAK MELATONİN SEVİYESİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN ERİTROSİTLERDE LİPİD PEROKSİDA...
SİRKADİYEN RİTME BAĞLI OLARAK MELATONİN SEVİYESİNDEKİ DEĞİŞİKLİKLERİN ERİTROSİTLERDE LİPİD PEROKSİDASYONU ÜZERİNE ETKİSİ
Authors : M.betül Yerer, Sami Aydoğan
Pages : 153-161
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2006-12-01
Article Type : Research
Abstract :Melatonin pineal bez tarafından salgılanan ve gecegündüz ritmini düzenlemekle görevli olan bir hormon olup, 1993 yılında antioksidan etkilerinin varlığı gösterilmiştir. Eritrositlerde oksidatif hasarın belirtilerinden biri de membran yapısındaki lipidlerin peroksidasyona uğramasıdır. Bu çalışmanın amacı, sirkadiyen ritim değişikliklerinde eritrosit membranındaki lipidlerin oksidatif hasara uğrayıp uğramadığının araştırılmasıdır. Çalışma, Erciyes Üniversitesi Deneysel Klinik Araştırma Merkezi’nden sağlanan Swiss Albino, 90-120 günlük, ortalama 200-250 gr ağırlığında, 50 erkek sıçan üzerinde gerçekleştirildi. Sıçanlar özel olarak hazırlanmış kafeslerde, sırasıyla, kontrol grubu olarak 12/12 saat(s) ve karşılaştırma grupları olarak 0/24s, 24/0s, 8/16s ve 16/8s aydınlık/karanlık (A/K) döngüsüne maruz bırakıldı. Alınan kan örneklerinin plazmaları ayrıldıktan sonra 3 kez fosfat tamponu ile yıkanarak hazırlanan eritrosit paketinde spektrofotometrik yöntemle lipid peroksidasyonunun göstergesi olan malondialdehit (MDA) düzeyleri ölçüldü. Ayrıca plazma melatonin düzeyleri de ELISA kiti ile değerlendirildi. Plazma melatonin düzeyleri, 0/24s A/K döngüsü uygulanan grupta anlamlı derecede yüksek bulundu (p<0.05). Diğer gruplarda ise ışığa maruziyet arttıkça buna paralel olarak plazma melatonin düzeylerinin anlamlı olarak azaldığı belirlendi (p<0.05). Eritrositlerde zardaki lipid peroksidasyonunun göstergesi olarak MDA değerleri belirlendiğinde gruplar arası farkın istatistiksel açıdan önemli olmadığı bulunmuştur. Sonuç olarak, sirkadiyen ritimlerdeki, dolayısıyla da plazma melatonin düzeyindeki değişikliklerin eritrosit membran lipid peroksidasyonuna neden olduğu, bu etkilerin istatistiksel açıdan önemli olmamasının denek sayısının azlığından kaynaklanıyor olabilmesi nedeniyle ışık döngüsü değişikliğinin eritrosit membranında MDA düzeylerini ve oksidatif hasar gelişimini etkileyebileceği düşünülmüştürKeywords : Sirkadiyen ritim, melatonin, eritrosit, lipid peroksidasyonu, sıçan