- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 31
- Representation and circulation of One Flew over the Cuckoo’s Nest in Turkish through paratexts
Representation and circulation of One Flew over the Cuckoo’s Nest in Turkish through paratexts
Authors : Naciye SAĞLAM
Pages : 1686-1698
Doi:10.29000/rumelide.1222108
View : 13 | Download : 3
Publication Date : 2022-12-21
Article Type : Research
Abstract :Çalışma, Türkçe’ye Guguk Kuşu olarak çevrilen One Flew over the Cuckoo’s Nest eserinin diller ve göstergelerası çeviri aracılığıyla ulusal ve uluslarası dolaşım sürecindeki çok boyutlu çeviri pratiğine ışık tutmayı amaçlamaktadır. 1962’de Ken Kesey tarafından roman olarak kaleme alınan eser 1963’de Dale Wasserman tarafından sahneye ve 1975’te Miloš Forman tarafından filme uyarlanmıştır. Başrolde Jack Nicholson’un yer aldığı film birçok ödül almış ve uluslarası dolaşımda kitabın önüne geçmiştir. Bir başka ifade ile denebilir ki kaynak metin hedef metni geride bırakmıştır. Bu bakışı mümkün kılan romanın sahneye ve filme uyarlamasında dilsel bir ürünün sahne ya da ekranda çokbiçimli ifadelere çevirisinin göstergelerarası çeviri kapsamında ele alınabilmesidir. Çalışmanın odak noktası yanmetinsel öğeler olan ön kapaklar, arka kapaklar ve önsözler üzerinden kitabın dillerarası çevirisindeki eyleyicileri, niyetleri ve stratejileri incelemektir. Ancak bu üç tür çeviri pratiği yakından ilişkili olduğundan, eserin sahneye ve ekrana uyarlamaları incelemede yol gösterici olacaktır. One Flew over the Cuckoo’s Nest Türkçe’ye Guguk Kuşu ismiyle ilk 1976 yılında çevrilmiş ve 2018’e kadar kitabın çeşitli yeniden çevirileri yayınlanmıştır. Tüm kitap kapaklarında, kitabın film uyarlamasında başrol karakteri canlandıran Jack Nicholson’un sembolik sermayesinden yararlanıldığı gözlemlenmektedir. Ancak kitap üzerindeki markalamanın, yayınevlerinin arka kapak ve önsözlerde kullandıkları stratejiler doğrultusunda farklı yönelimleri olabileceği tespit edilmiştir.Keywords : One Flew over the Cuckoo’s Nest (Guguk Kuşu), sembolik sermaye, dillerarası çeviri, göstergelerarası çeviri, dolaşım