‘Yeni normal’ ve dilde yenilikler
Authors : Ahmet Şefik Şenlik
Pages : 384-393
Doi:10.29000/rumelide.1076372
View : 14 | Download : 9
Publication Date : 2022-02-21
Article Type : Research
Abstract :Koronavirüs sonrasında ortaya çıkan yeni durum ve şartların kalıcılığını, hayata dair birçok şeyin değişerek artık bir standarda dönüştüğünü ifade etmek üzere bir tabir ortaya atılmıştır: ‘Yeni Normal’. Yakın zamanlarda birçok kelime ve tabirde olduğu gibi bunda da İngilizceden Türkçeye bire bir kelime aktarma yoluyla bir tercüme söz konusudur. Aslı, yani İngilizcesi, malum olacağı üzere ‘(the) new normal’dır. Tahmin edilebileceği gibi tabirin çıkış yeri de İngiltere değil, Amerika Birleşik Devletleri’dir. ‘New normal’ ilkin 1966 yılında yayımlanmış bir Amerikan romanında kullanılmakla birlikte bugünkü manasından o zamanlar henüz çok uzaktır. Zamanla 11 Eylül (2001) sonrası dünyanın aldığı hâli ve geçerli olan yeni şartları; bilahare 2008-2012 arasında iş dünyasında görülen bazı mali ve iktisadi durumları izah etmek üzere de kullanılmıştır. New normal, 2020’den itibaren, ilk defa insan sağlığını/hayatını tehdit eden viral bir salgın münasebetiyle, Koronavirüs musibeti süresince mevcut olan -ve sonrasında uzun bir müddet devam edeceği tahmin edilen- durumu/şartları ifade için kullanılmaya başladı. Bu yazıya konu olan, işte bu bağlamda kullanılan ‘yeni normal’dir. 2020 sonrasında oluşan yeni dünya düzeninde Türkçede sıkça duyulan tek tabir ‘yeni normal’ değildir. ‘Yeni normal’in getirdiği şartlar çerçevesinde dilde de birtakım yenilikler ortaya çıkmıştır. Daha çok biyoloji ve tıp ıstılahı olarak bilinen, Batı menşeli birçok tabir artık gündelik dile girerek yaygınlaşmıştır. Bunların yanı sıra sayıları az olmakla birlikte Türkçe imkânlarla türetilmiş, ‘yeni normal’ mahsulü bazı kelimelere de rastlanmaktadır. Bu makalede dilde görülen bu yeniliklere filolojik bir bakışla temas edilecektir.Keywords : Dilde ‘yeni normal’, dilde yenilikler, Türkçede yabancı dil etkisi, sosyolengüistik.