- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: Ö10 Special Issue
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan okuma kitaplarındaki söz varlığı ögelerinin ince...
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan okuma kitaplarındaki söz varlığı ögelerinin incelenmesi
Authors : Meryem GÖKER, Gökçen GÖÇEN
Pages : 407-446
Doi:10.29000/rumelide.1011968
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2021-10-21
Article Type : Research
Abstract :Sözcükler iletişimi sağlayan temel ögeler olarak kabul edilmektedir. Yalnız veya birkaç sözcüğün birleşimiyle varlık gösteren söz varlığı ögeleri, bir dilin yabancı dil olarak öğretilmesi sürecinde öncelikler ve ihtiyaçlara göre öğreniciye sunulmalıdır. Ancak bu şekilde etkili ve faydalı bir öğrenmeden söz edilebilir. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde öncelik verilecek söz varlığı ögelerinin tespiti, sözcük sıklığı çalışmalarıyla mümkün olmaktadır. Sözcük sıklığı çalışmaları, seviyelere göre kapsamlı sözcük listelerinin hazırlanmasına veri oluşturduğundan bu bağlamda yapılacak çalışmaların alanyazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Buna bağlı olarak Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde hâlihazırda kullanılmakta olan kitapların incelenmesinin gerekli olduğu görülmektedir. Belirtilen gereklilik bağlamında bu çalışma Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan, B2-C1 seviyesindeki öğreniciler için hazırlanmış, özgün metinler içeren "Türkçe Öğrenen Yabancılar için Türk Edebiyatı Antolojisi” adlı eserin söz varlığı unsurlarının tespiti ve kullanım sıklığının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışmasına başvurulmuştur. Yazılı metinlerin bilgisayar ortamına aktarılması ve dinleme metinlerinin yazıya geçirilmesi aşamalarının ardından doküman incelemesiyle elde edilen verilerin analizinde CİBAKAYA 2.0 programından yararlanılmıştır. Bu çerçevede, incelenen eserdeki söz varlığı unsurları; sözcükler, ikilemeler, deyimler ve atasözleri kategorileri içerisinde değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında söz varlığı unsurlarının neler olduğu ve bunların kullanım sıklıkları tablolar hâline getirilmiştir. Çalışma sonucunda, incelenen okuma kitabında en çok "sözcük” kategorisindeki söz varlığı unsurlarının yer aldığı; bunu sırasıyla deyimlerin, ikilemelerin ve atasözlerinin takip ettiği görülmüştür. Atasözlerinin sayısının oldukça az olduğu, bunun yanında günlük kullanımda sık başvurulmadığı hâlde incelemede sıklık düzeyi yüksek çıkan söz varlığı unsurlarının da bulunduğu fark edilmiştir. İncelenen okuma kitabının Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin sözcük dağarcığına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.Keywords : Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, yabancılar için Türkçe okuma kitapları, sözcük öğretimi, söz varlığı, sözcük sıklığı