- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: Ö10 Special Issue
- Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde metin değiştirimi: Mustafa Kutlu’nun "Hayat Güzeldir&q...
Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde metin değiştirimi: Mustafa Kutlu’nun "Hayat Güzeldir" hikâyesi örneği
Authors : Gülten GÜDEK, Gökçen GÖÇEN
Pages : 265-295
Doi:10.29000/rumelide.1011415
View : 11 | Download : 3
Publication Date : 2021-10-21
Article Type : Research
Abstract :Edebî metinler dil öğretiminde kültür taşıyıcılığı özellikleriyle kültür aktarımına destek sağlarken sözcüklerin cümlede bir bağlam içerisinde kullanımına da örnek teşkil etmektedir. Öğreniciler dilini öğrendiği, dolayısıyla yabancısı olduğu toplumun kaideleri ile dilinin inceliklerini metinler yoluyla öğrenmekte, öğrendiklerini pekiştirme fırsatı bulmakta ve okuma becerilerini geliştirmektedir. Bunların yanında edebî metinler düzey üstü dil yapılarını ve sözcükleri içermesi sebebiyle yabancı dili temel seviyede öğrenenlerin okuması için uygun metinler değillerdir. Bu bağlamda metindilbilimsel ölçütler çerçevesinde metin değiştirimi yapılarak edebî metinlerin öğrenicilerin dil seviyesine uygun hâle getirilmesi önem arz etmektedir. Bu önemden hareketle çalışmada "Türk edebiyatından seçilen bir eserin Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenler için metin değiştiriminin yapılması ve öğrenicilerin bu metni anlama düzeylerinin belirlenmesi” amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan çalışma, iki farklı aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, doküman analizi yöntemiyle Türk edebiyatının günümüz önemli hikâyecilerinden biri olan Mustafa Kutlu’nun "Hayat Güzeldir” kitabından "Caney” ve "Çiçek Tefsiri” isimli metinlerinin, temel seviye olan A2 düzeyine değiştirimi yapılmıştır. İkinci aşamada ise Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen A2 düzeyindeki öğrenicilerin, özgün ve değiştirilmiş metinleri anlama düzeylerini belirlemek amacıyla nicel araştırma desenlerinden son test kontrol gruplu deneysel bir çalışma yapılmıştır. Çalışmada kontrol grubunda 20, deney grubunda 20 olmak üzere toplam 40 A2 öğrenicisi yer almıştır. Kontrol grubuna özgün metinler, deney grubuna değiştirilmiş metinler, 10 çoktan seçmeli sorudan oluşan anlama testleri ile birlikte sunulmuştur. Anlama testleri ile toplanan verilerin analizinde betimsel analizden yararlanılmış ve SPSS 21.0 paket programı aracılığıyla gruplar arasındaki fark incelenmiştir. Çalışma sonucunda özgün metni okuyan öğrenicilerin soruları doğru cevaplama oranlarının ve metni anlama düzeylerinin düşük; değiştirilmiş metni okuyan öğrenicilerin ise soruları doğru cevaplama oranlarının ve metni anlama düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür.Keywords : Türkçe eğitimi, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, metin değiştirimi, metin uyarlaması, Mustafa Kutlu