- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 22
- Rus dilinde analitik ve sentetik gelecek zaman yapılarının görünüş ve kiplik anlamları
Rus dilinde analitik ve sentetik gelecek zaman yapılarının görünüş ve kiplik anlamları
Authors : Leyla Çiğdem Dalkiliç
Pages : 905-917
Doi:10.29000/rumelide.897266
View : 33 | Download : 10
Publication Date : 2021-03-21
Article Type : Research
Abstract :Zaman kavramı neredeyse sınırsız ve sonsuz bir inceleme alanını yansıtmaktadır. Bu bakımdan da zaman kavramını ve anlamlarını net bir biçimde anlayabilmek için bu konu zaman eklerinin dışında bağlam, metinlerarası ilişkiler, kılınış, görünüş, kiplik gibi çok çeşitli kavramlar çerçevesinde incelenmelidir. Üç temel zaman dilimi çerçevesinde gelecek zaman yapıları geçmiş ve şimdiki zamana oranla dilde çok daha geç bir oluşumu yansıtmaktadırlar. Bu durum ise birçok dilde gelecek zamanın gerçekten var olup olmadığı tartışmalarını getirmekle beraber, farklı yaklaşımları doğurmuştur. Gelecek zamanın eylemin gelecekte yerine getirilecek olduğunun aktarıldığı bir zaman dilimi olmanın ötesinde, çeşitli kiplik ifadelerini yansıttığı da gözlenmiştir. Rus dilinde hem oluşum süreçleri hem de dildeki diğer kategorilerin etkisi açısından gelecek zaman anlamı aktarıldığı yapılar ve anlamsal özellikleri bakımından çok çeşitlidir. Rusçadaki zaman yapıları görünüş kategorisi ile ilintili olarak ortaya çıktıklarından dolayı gelecek zaman yapılarının anlamsal özellikleri de bu kategorinin etkisi ile şekillenmektedir. Öte yandan görünüş anlamının dışında, konuşmacının herhangi bir olaya ilişkin tutumu, beklentisi, şüphesi, zorunluluğu, olasılığı gibi durumları da yansıtabildiği yani kiplik ifade edebildiği de gözlenmektedir. Bu çalışmada Rus dilindeki gelecek zaman yapıları aktardıkları anlamsal zenginlik çerçevesinde incelenecektir. Bu çalışmadaki amaç, gelecek zaman yapıları ile aktarılan eylemlerin yalnızca "gelecekte gerçekleştirilecek eylem” anlamını aktarmadığı, bunun ötesinde ret, inkâr, yeti, rica gibi çeşitli anlamları da aktarabildiğini ortaya koymaktır.Keywords : Zaman kategorisi, gelecek zaman, gramer anlami, gramer formu, Rusça, görünüş