- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 21
- Rusçada zıt anlamlı sözcüklerin anlamsal açıdan sınıflandırılması
Rusçada zıt anlamlı sözcüklerin anlamsal açıdan sınıflandırılması
Authors : Fatma ATAKLI SAÇAK
Pages : 850-868
Doi:10.29000/rumelide.839172
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2020-12-21
Article Type : Research
Abstract :Zıt anlamsal bağıntılar, dilin ayrılmaz bir parçasıdır nitekim sözcükler, deyimler, cümleler anlamsal açıdan birbirine karşıtlık oluşturabilmektedir. Ancak zıt anlam her şeyden önce özellikle sözcüksel bir olgudur. Bir zıt anlam çifti meydana getiren sözcükler mutlaka ortak bir anlam türüne sahiptir. Bunun yanında ise bu sözcükler kendi aralarında anlamsal bileşenlerinin yalnızca birine göre karşıtlık göstermektedir. Sözcükler arasında ortaya çıkan bu anlamsal karşıtlık dilbilimsel açıdan zıt anlamın ön koşulunu oluşturmaktadır. Her dilde yaygın olarak zıt anlam olgusuna rastlanmaktadır. Buna rağmen zıt anlamlı sözcükler üzerine yapılan araştırmalar, eş anlamlı sözcük araştırmalarına göre daha az gelişim göstermiştir. Rus dilinde yapılan çok sayıdaki araştırmaya rağmen hala zıt anlam kavramı tam olarak aydınlatılabilmiş değildir. Bu konuyla ilgili çalışmada bulunan her araştırmacı kendi yaklaşımını benimsemektedir. Bununla birlikte Rus dilinde zıt anlamlı sözcükler anlamsal açıdan genellikle karşıt zıtlık, bütünleyici zıtlık ve vektörel zıtlık olmak üzere üç ana grupta incelenmektedir. Bu tür sözcüklerin anlamsal açıdan incelenmesi için ortak bir sınıflandırma türüne rastlanmamaktadır. Bu yüzden çalışmamızda var olan bu sınıflandırma türlerinin tanıtılması ve sistemli bir tablosunun sunulması için Rus dilinde anlamsal açıdan öne çıkan sınıflandırma türlerinin semantik, morfolojik ve tasvirsel araştırma yöntemleriyle incelenmesi, örneklendirilmesi amaçlanmıştır. Bu makalenin birinci bölümünde Rus dilinde zıt anlamlı sözcüklere dair genel bilgiler verilmekle birlikte bu alanda yapılan araştırmalar ele alınmıştır. Rus dilbiliminde zıt anlamlı sözcük tanımlamalarına değinilmiş olup zıt anlamın dilsel açıdan temel özellikleri aydınlatılmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde Rusçada zıt anlamlı sözcüklerin anlamsal açıdan sınıflandırma türlerinden bahsedilmiş, çeşitli değerlendirmelerde bulunulmuş ve örneklerle açıklanmıştır.Keywords : Rusçada zıt anlamlı sözcükler, bütünleyici, karşıt, vektörel, evrişik