- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: Ö8 Special Issue
- The textological analysis of the "Menakib-i Ibrahim Gulshani"(on the basis of scientific-c...
The textological analysis of the "Menakib-i Ibrahim Gulshani"(on the basis of scientific-critical text)
Authors : Hacer VELİYEVA
Pages : 337-348
Doi:10.29000/rumelide.825935
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2020-11-21
Article Type : Research
Abstract :Eski şair ve dilbilimcilerinden biri olan Muhyi Gülşeninin edebi ve dilsel etkinliklere dair görüşleri incelenmiştir. Onun "Menakıb-ı İbrahim Gülşeni" isimli eseri orta çağlarda edebiyat biliminin gelişimi hakkında bilgi veren antik sanat örneğinden biridir ve bilimin modern durumunu eski çağlarla karşılaştırmakla edebi alandakı gelişimi için bize zemin vere bilir. Günümüzde geçmişi bilmeden geleceye adım atmak kolay degildir. Bu çalışmanın temel amacı şunlardır: 1) eseri tekstoloji bakımdan araştırılmasını gerçekleştirmek, 2) İbrahim Gülşeninin yaratıcı etkinligine tur atmak, 3) "Menakıb"a istinaden onun hayatını ögrenmek, 4) onu Azerbaycan doğumlu gibi tanıtmak, 5) şiirsel yeteneklerden kaynaklanan sanatsal örneklerini edebi-üslubi yönde incelemek, 6) şairin edebi mirasının, sembolik-duygusal yaratıcı yetenegini Doğu çapında yükseltmektir. Zamanının çok kültürlü ve çok yetenekli isimlerinden biri olan İbrahim Berdei Türkiye edebiyyatı tarihinde "Gülşeni” mahlası ile tanınır. Ünlü mürşid ve manevi rehber Gülşeni`nin öğretimleri, Gülşeniyye tarikatının doktrin temelleri, Mısırda devr eden sosyo-politik hadiseler "Menakib”de anlatılır. Bu çalışmada öncüllerinden yararlanma gözleminin yanı sıra, İbrahim Gülşeninin şiirsel tarzı, önde gelen şairlerin yaratıcı etkinliklerinden alıntı yaparak kalem arkadaşlarına şiir ayırma gelenekleri, halk edebiyatı unsurlarıyla gerçek koordinasyon (bağlantı) incelenmiştir. "Menakıb”ın bilimsel-paleografik tasviri ve grafik özelliklerine dayanarak bu çalışma edebi eserin eleştirilen metnini tekstoloji incelemeye, onun edebi dil yapısı, bireysel mesleki üslup, onun edebi yaratıcı yöntem ve yenilik eğilimlerini araştırmaya hedeflenmiştir.Keywords : Muhyi, menakıb, tekstoloji araştırma, şeyh, tarikat