- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: Ö8 Special Issue
- Mü’min Sûresinin belâgat yönünden incelenmesi
Mü’min Sûresinin belâgat yönünden incelenmesi
Authors : Rahmetullah UZUN, Uğur KESKİN
Pages : 262-270
Doi:10.29000/rumelide.814168
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2020-11-21
Article Type : Research
Abstract :Arap dili ve edebiyatı açısından özgün bir yere sahip olan cahiliye devri, şiir ve edebiyatın zirveye ulaştığı bir dönem olarak ön plana çıkmaktadır. O dönemde panayırlarda şiir yarışmaları düzenlenir, beğenilen şiirler Kâbe’nin duvarına asılır ve dereceye giren şairler ödüllendirilirdi. Kur’ân-ı Kerîm, edebiyatın zirveye ulaştığı bu dönemde nazil olmuş ve belâgat yönünden eşsiz bir yerde konumlanmıştır. Dönemin en seçkin edîp ve şâirleri, Kur’ân’ın dili ve üslûbu karşısında hayretler içerisinde kalmıştır. Arap dili ve edebiyatında müstakil bir ilim olan belâgat; sözün açık, net ve anlaşılır olmasıyla birlikte uygun mekân ve zamanda söylenmesini ifade etmektedir. İnsanda doğuştan gelen bir meleke olarak bulunan belâgat, uygun şartlar ve yeterli eğitim sayesinde yetkinlik kazanılabilecek bir çalışma alanı olma özelliği taşımaktadır. Birçok İslâmî ilim gibi belâgat da Kur’ân’ın daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunabilecek îzâh biçimlerine sahip bulunmaktadır. Arap dili ve belâgatindeki edebî sanatların, Kur’ân sûrelerinin her birinde eşsiz bir üslupla yer aldığı görülebilmektedir. Bu çalışmada Kur’ân’ın kırkıncı sûresi olan Mü’min Sûresi belâgat yönünden incelenmiştir. Mekke döneminde nâzil olan bu sûre, Firavun ailesine mensup mü’min bir kişiden bahsettiği için bu adı almıştır. Sûre aynı zamanda üçüncü ayette geçen ve Allah’ın sıfatlarından biri olan, bağışlayan anlamındaki "Gâfir” ismiyle de anılmaktadır. Sûrede, belâgat incelemelerine konu olan mecâz, istiâre, cinâs, tıbâk, kinâye ve mübâlağa gibi edebî unsurların hangi biçimlerde yer aldığı bu makalede belirlenmeye çalışılmıştır. Kur’ân’ın belâgat yönünü daha iyi anlayabilmek amacına dönük olarak bu çalışmada sözlük, tefsîr, belâgat ve benzeri kaynaklara mürâcaat edilmiştir.Keywords : Kur’ân, âyet, edebiyat, belâgat