- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: Ö7 Special Issue
- Culture specific items in literary texts and their translation based on "foreignization" a...
Culture specific items in literary texts and their translation based on "foreignization" and "domestication" strategies
Authors : Mesut KULELİ
Pages : 617-653
Doi:10.29000/rumelide.811038
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2020-10-21
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmanın amacı, Orhan Kemal’in Baba Evi başlıklı romanındaki kültüre özge öğeleri saptamak ve bu terimlerin My Father’s House başlıklı İngilizce çeviri metindeki çeviri stratejilerini çözümleyerek yazın çevirmenlerine potansiyel çeviri stratejilerini örneklerle sunmaktır. Bu amaca yönelik olarak, kültüre özgü öğelerin saptanmasında Newmark’ın (2010) sınıflandırması temel alınmış, bunun yanı sıra Aixelá’nın (1996) kültüre özgü öğeler olarak öne sürdüğü özel isimler de kaynak metinde saptanmıştır. Kültüre özgü öğelerin çeviri çözümlemesi, Aixelá’nın (1996) öne sürdüğü çeviri stratejileri ile Venuti’nin (2001[1995; 1998]) yabancılaştırma ve yerlileştirme stratejilerinin sentezlenmesiyle gerçekleştirilmiştir. Kaynak metnin çözümlenmesi sonucunda 194 kültüre özgü öğe saptanmıştır. 31 öğe özel isimlerden oluşurken 163 öğe Newmark’ın (2010) sınıflandırmasındaki öğelerden oluşmuştur. Çeviri değerlendirmesi sonuçlarına göre, romandaki kültüre özgü öğelerin çevirisinde yabancılaştırma stratejileri yaygın şekilde kullanılmışken yerlileştirme stratejileri az kullanılmıştır. Yabancılaştırma ve yerlileştirme stratejilerinin yanı sıra, çevirmenin 59 kültüre özgü öğeyi nötr ve evrensel göstergelerle çevirdiği, böylelikle 59 öğenin çevirisinde yabancılaştırma veya yerlileştirme stratejilerini kullanmadığı bulunmuştur. Böylelikle, yazın çevirmenlerinin kültüre özgü öğelerin çevirisinde sadece bir çeviri stratejisi kullanmaktan ziyade hem yabancılaştırma hem yerlileştirme stratejileri kullanabilecekleri sonucuna varılmıştır.Keywords : Kültüre özgü öğeler, çeviri stratejileri, yabancılaştırma, yerlileştirme, Aixelá