- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 20
- Yakın anlamlı sözcüklerin semantiği: Japoncadaki yıkım-tahrip anlamlı eylemlerin karşılaştırmalı ana...
Yakın anlamlı sözcüklerin semantiği: Japoncadaki yıkım-tahrip anlamlı eylemlerin karşılaştırmalı analizi
Authors : Metin BALPINAR
Pages : 626-641
Doi:10.29000/rumelide.792267
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2020-09-21
Article Type : Research
Abstract :Japon dili yakın anlamlı sözcükler bakımından zengin bir dildir. Mevcut Japonca-Türkçe sözlüklerin Japonca yakın anlamlı sözcüklerin anlamlarını açıklamada yetersiz kalması, Japonca öğrenen ve anadili Türkçe olan öğrenciler için söz konusu sözcükler arasındaki anlam farklarının kavranmasını zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada, yakın anlamlı sözcüklerin birbirine benzer ve birbirinden farklı anlamsal özelliklerinin nasıl belirleneceği, bu sözcüklerin öntip anlamları ile çoklu anlamları arasındaki karşılıklı ilişkilerin nasıl tesis edileceği hususları, yıkım-tahrip anlamı taşıyan壊す ‘kowasu’, 砕く ‘kudaku’ ve 割る ‘waru’ yakın anlamlı eylemleri aracılığıyla bilişsel anlambilim kuramı çerçevesinde tartışılacaktır. Çalışmada şu hususlara vurgu yapılacaktır: (i) 壊す ‘kowasu’ sözcüğünde metonimi, 砕く ‘kudaku’ sözcüğünde metonimi ile sinekdok ve 割る ‘waru’ sözcüğünde metafor, metonimi ve sinekdok temelli anlamsal genişlemeler gözlemlenmektedir, (ii) söz konusu anlamsal genişlemeler her bir sözcüğün öntip anlamı kullanılarak açıklanabilmektedir, (iii) 砕く ‘kudaku’ sözcüğünün öntip anlamı 割る ‘waru’ sözcüğünün öntip anlamını kapsar niteliktedir, (iv) 砕く ‘kudaku’ ve 割る ‘waru’ eylemlerinin işlevsel parçalardan oluşmuş nesneleri belirten sözcüklerle de kullanılabilmeleri, bu eylemlerin öntip anlamlarını 壊す ‘kowasu’ sözcüğünün anlam alanına yaklaştırmaktadır, (v) sinekdok temelli anlamsal genişlemenin varlığı, bir eyleme ait taslak-öntip anlam ve taslak-ikincil anlam ilişkileriyle sınırlı olmayıp, öntip anlam ve ikincil anlam arasındaki karşılıklı ilişkileri de kapsamaktadır.Keywords : Japonca, yıkım-tahrip anlamlı eylemler, yakın anlamlılık, öntip anlam, anlamsal genişleme