- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 20
- Endülüslü Âlim ve Edip İbn Dihye’nin et-Tenvîr fî Mevlidi’s-Sirâci’l-Münîr adlı eseri’nde kaynağı zi...
Endülüslü Âlim ve Edip İbn Dihye’nin et-Tenvîr fî Mevlidi’s-Sirâci’l-Münîr adlı eseri’nde kaynağı zikredilmeyen şiirlerin değerlendirilmesi
Authors : Ahmet İhsan DÜNDAR
Pages : 538-557
Doi:10.29000/rumelide.792188
View : 14 | Download : 2
Publication Date : 2020-09-21
Article Type : Research
Abstract :Döneminin müslüman coğrafyasını bir uçtan bir uca dolaşmış gezgin bir âlim olan İbn Dihye el-Kelbî, siyasal ve kültürel hareketliliğin olduğu bir zamanda yaşamıştır. Kadılık ve el-Kâmiliyye Medresesi idareciliği gibi önemli görevlerde bulunmuştur. Haçlı seferlerinin sonları ile Moğol istilasının hemen öncesinde yaşamış bir âlim olması bakımından İbn Dihye’nin kaleme aldığı eserlerin önemli olduğunu söylemek mümkündür. İslamî ilimlerin birçok alanında özellikle hadis, siyer, tarih ve fıkıh alanlarında çok sayıda eseri bulunmaktadır. Bu eserleri yanında Arap dili ve edebiyatı çerçevesinde değerlendirilen eserlerinin de bulunduğu görülmektedir. İbn Dihye’nin eserlerinde takip ettiği üslup itibariyle, Arap dili ve edebiyatını ilgilendiren materyale sıklıkla başvurduğu görülmektedir. Biyografi yazarları ve çeşitli araştırmacılar tarafından Arap dilini akıcı ve usta bir şekilde kullandığı belirtilen İbn Dihye’nin et-Tenvîr fî Mevlidi’s-Sirâci’l-Münîr adlı eserinde yer verdiği çok sayıda şiir içerisinde şairine veya kaynağına işaret etmediği beyitler veya beyit grupları mevcut olduğu tespit edilmiştir. Müellif tarafından kaynağından söz edilmeden esere alınmış bu şiirlerin kaynakları açısından incelenmesi, bir yandan söz konusu eserin güvenirliğine katkı sağlarken bir yandan da daha ziyade bir hadis âlimi olarak takdim edilen müellifin Arap dili ve edebiyatı konusunda da yetkin olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çalışmamızda İbn Dihye’nin adı geçen eserinde kaynak ve şair ismine işaret edilmeden aktarılmış beyitlerin kaynakları açısından incelemesi yapılacaktır.Keywords : Endülüs, İbn Dihye, mevlid, şiir, tenvîr