- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 20
- Tezer Özlü’nün eserlerinde "an"ların işleniş formları ve epifanlar
Tezer Özlü’nün eserlerinde "an"ların işleniş formları ve epifanlar
Authors : Emine Ayan
Pages : 267-277
Doi:10.29000/rumelide.791459
View : 17 | Download : 5
Publication Date : 2020-09-21
Article Type : Research
Abstract :Kökeni görünme ya da ortaya çıkma anlamındaki Yunanca epiphaneia sözcüğüne dayanan epifan, insan zihninde uyanışlara yol açan anlık olgulara işaret eder. Kökensel anlamı ile ilişkili olarak dinî ve mitolojik bir bağlamı da bulunan sözcük, 19. yüzyılda William Wordsworth, Thomas de Quincey gibi sanatçıların etkisiyle dünyevi olana işaret eden somut bir anlam alanı içerisinde kullanılmaya başlar. 20. yüzyıldan itibaren ise epifanın James Joyce’un yazınsal faaliyeti kapsamında insanın iç dünyasını önceleyen modernist metinlerde sıkça rastlanan bir teknik olarak dikkat çektiği görülür. Edebî bağlamı ile epifan, insan zihninde gerçekleşen anlık uyanışların bir ifadesi olarak anlatıda kurmacaya yön veren anlara karşılık gelir. Batı’daki gelişimine paralel olarak Türk edebiyatında da epifan tekniğinin kullanıldığı eserler söz konusudur. Bu çalışmada edebiyatımızın erken yitirdiği isimlerinden biri olan Tezer Özlü’nün (1943-1986) hayatta iken yayımlanan Eski Bahçe (1978), Çocukluğun Soğuk Geceleri (1980) ve Yaşamın Ucuna Yolculuk (1984) adlı kitaplarındaki "an”ların işleniş formları bağlamında epifanların izi sürülerek bu tekniğin modernist metinlerdeki görünümüne ışık tutulacaktır.Keywords : Epifan, modernist edebiyat, Tezer Özlü, Eski Bahçe, Çocukluğun Soğuk Geceleri, Yaşamın Ucuna Yolculuk