- RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi
- Issue: 19
- Şarkiyatçı bir metnin geri çevirilerinde güç ilişkileri ve "Makbul Garb" temsilini yakalam...
Şarkiyatçı bir metnin geri çevirilerinde güç ilişkileri ve "Makbul Garb" temsilini yakalama mücadelesi
Authors : Safiye Gül AVCI SOLMAZ
Pages : 813-832
Doi:10.29000/rumelide.752846
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2020-06-21
Article Type : Research
Abstract :Çevibilimde "kültürel dönüş”le (cultural turn) birlikte, çeviri süreçlerinde işleyen güç ilişkileri sorgulanmaya başlanmıştır. Bu doğrultuda yürütülen araştırmalarda, güç ilişkileri farklı kavramlar ve farklı yöntemler ışığında incelenmiştir. Bu çalışma da, Georgina Adelaide Müller tarafından kaleme alınan Letters from Constantinople (1897) adlı eserin Türkçedeki çevirilerini "kökensiz/metinsiz geri çeviri” bağlamında ele almakta ve Phrae Chittiphalangsri’nin (2014) ortaya attığı "iç-dış çelişkisi” (inside-outside paradox) ve "sanallık” (virtuality)/ "sanallaştırma” (virtualisation) kavramlarını kullanarak, bu geri çevirilerdeki güç ilişkilerinin izini sürmektedir. Eser, ilk defa "1001 Temel Eser Tercüman” dizisi kapsamında İstanbul’dan Mektuplar (1978) adıyla Afife Buğra tarafından çevrilmiştir. Dergâh Yayınları daha sonra eseri On Dokuzuncu Asır Biterken İstanbul’un Saltanatlı Günleri (2010) (Çev. Hamdiye Betül Kara) başlığıyla yayınlamış; Şehir Yayınları ise, Tercüman tarafından yayınlanan çeviriyi değiştirmeden, ancak çeşitli "yan metinler” (paratexts) (Genette, 1997) ekleyerek 2010 yılında yeniden basmıştır. Çalışmada, çeşitli "yan metinler” aracılığıyla, çeviri eyleyicilerinin Şarkiyatçı bir metnin beraberinde getirdiği güç ilişkileriyle nasıl çatışma yaşadığı, bu çatışmayı aşmak için ne tür yollara başvurduğu ve "Makbul Garb” temsilini yakalamak için kendi aralarında nasıl mücadele ettiği irdelenmektedir.Keywords : Kökensiz/ metinsiz geri çeviri, İç-dış çelişkisi, sanallık/ sanallaştırma, güç ilişkileri